مسؤول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سرایان خبر داد
اجرای زنده تولید نمد در نمایشگاه سراسری صنایع دستی/ احیاء نمدمالی در سرایان
17 آذر 1396 ساعت 18:11
مسؤول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سرایان از اجرای زنده تولید نمد در نمایشگاه سراسری صنایع‌دستی که از ۱۹ لغایت ۲۴ آذرماه در محل نمایشگاه بین‌المللی بیرجند برگزار می‌شود، خبر داد.
به گزارش گروه فرهنگی خراسان‌تایم به نقل از خبرگزاری فارس؛ از اینکه نمدمالی نخستین بار کجا ابداع شد هیچ‌گونه اطلاعاتی وجود ندارد جز اینکه در دوره نوسنگی مردمی که با پشم و گوسفند سرکار داشتند نمد را می‌شناختند.
اسناد و مدارک چینی در حدود ۲۳۰۰ قبل میلاد درباره پادری، زره و سپر نمدی صحبت می‌کنند.
در گورهای عصر مفرغ آلمان نمدهایی پیدا شده است که تاریخ آن به ۱۴۰۰۰ قبل میلاد می‌رسد. نویسندگان کلاسیک از هومر به بعد درباره نمد گفته‌اند و آن را به‌طور عمده به ایران نسبت داده‌اند.
نمدمالی هنری است که محصول نهایی آن نمد است، تنها زیراندازی که به کمک بافتن شکل نمی‌گیرد نمدمالی است.
این ادعا از اسم این هنر نیز مشخص است. نمد + مالی. در واژه‌نامه دهخدا نوشته‌شده است نمد «نوعی از فرش که از پشم یا کرک مالیده حاصل می‌شود.» در نمدمالی تنها ابزاری که نیاز است آب داغ است و زور بازو.
نمَد نوعی بافته سنتی زیراندازی است که با پشم تولید می‌شود. نمد در لغت پارچه‌ای کلفت است که از پشم یا کرک مالیده می‌سازند و از آن فرش و کلاه و جامه درست می‌کنند.
محمد عرب امروز در جمع خبرنگاران با بیان اینکه نمد ساده‌ترین نوع کف‌پوش است و ساخت آن احتیاج به دستگاه خاصی دارند، اظهار داشت: در نمدمالی در واقع از خاصیت طبیعی پشم که عبارت از در هم پیچیدن الیاف آن در اثر رطوبت و فشار است استفاده می‌شود.
وی افزود: احتمال دارد که اولین بار بافندگانی که الیاف پشمی خود را شسته و برای گرفتن رطوبت آن با چوب‌دستی ضربه‌هایی به پشم می‌زده‌اند، موفق به کشف این خصوصیت پشم و در نتیجه موفق به وجود آوردن صنعت نمدمالی شده باشند چرا که نمدهای ایران، در هر منطقه از این سرزمین، رازی سربه‌مهر دارند که با شکل‌های تجریدی و نمادین و رنگ‌های برگرفته از طبیعت، بخشی از فرهنگ هنرهای عامیانه ما را تشکیل می‌دهند.
مسؤول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سرایان عنوان داشت: نمدمالی در شهرستان سرایان از گذشته‌های خیلی دور رایج بوده ولی به دلیل نبود بازار مصرف در سال گذشته منسوخ‌شده بود و هنرمندان و پیشکسوتان این هنر نیز توان کار نداشتند.
عرب بیان کرد: با پیگیری‌های صورت گرفته و با همت هنرمند پیشکسوت نمدمالی شهرستان آقای حسین‌زاده کارگاه نمدمالی شهرستان دوباره در بازارچه دائمی صنایع‌دستی میثم راه‌اندازی شده است و پس از نزدیک به یک دهه کارگاه نمدمالی دوباره زنده شد.
وی عنوان کرد: امسال در نمایشگاه سراسری صنایع‌دستی استان که از ۱۹۹ آذرماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان برگزار خواهد شد، به عنوان یکی از غرفه‌های تولید زنده حضور خواهند داشت.
مسؤول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سرایان اضافه کرد: ابزار کار و مواد اولیه در این رشته شامل: قالب نمد (قالب حصیر مانندی که از ساقه گیاه لوخ یا لویی بافته می‌شود)، پشم‌بر (وسیله‌ای برای بریدن پشم گوسفندان)، کلک (چهارشاخ بلندی است که به‌وسیله آن پشم حلاجی‌شده را روی قالب ریخته و پهن می‌کنند)، کمان حلاجی (برای کمانی کردن الیاف پشم پس از خرد کردن آن‌ها توسط پشم‌بر صورت می‌گیرد) مشته (وسیله ایست که زه کمان حلاجی را به ارتعاش در آورد)، تگیج(در زیر کمان حلاجی قرار گرفته تا پشم‌ها روی زمین ریخته نشده و غبار از لابلای سوراخ‌های تگیج رد شود و پشم و صابون مخصوص است.
عرب تصریح کرد: مراحل ساخت نمد عبارت‌اند از: تهیه پشم گوسفند، زدن پشم جهت باز شدن تارهای پشم از یکدیگر، قالب‌زنی نمد در این مرحله بسته به نوع نمد که زیرانداز باشد و یا تن‌پوش پشم زده‌شده را در محلی که از باد و باران مصون باشد بر روی گونی و یا کرباس پهن می‌کنند.
وی ادامه داد: پیاده‌سازی نقش و طرح بر روی پشم با توجه به سلیقه استادکار، در این مرحله بر روی کار موردنظر را با پشم سفید یا سیاه کامل می‌پوشانند.
مسؤول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری سرایان بیان داشت: تا جایی که حدود نیم تا یک متر روی آن پشم می‌ریزند، ریختن آب داغ یا محلول آب و صابون بر روی نمد تا تمام تارهای پشم درهم‌تنیده شوند.
عرب گفت: در انتها نوبت به مالش آن می‌رسد و پشم‌ها را همراه با پارچه یا حصیری که زیر آن است لوله می‌کنند و به شکل یک استوانه درمی‌آورند و با طناب محکم می‌بندند و سپس یک یا چند نفر همزمان با دست یا پا با فشار زیاد آن را می‌مالند. در این مرحله پشم‌های خیس‌خورده با فشاری که بر آن‌ها وارد می‌شود کاملاً به هم چسبیده می‌شوند.
انتهای پیام/4
کد مطلب: 10889