اجرای طرح «یلدای مهدوی» در شهرستان بیرجند/ در شب یلدا دعای فرج میخوانیم
پنجشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۶ ساعت ۱۶:۴۳
انقلاب زمستانی و یلدایی که متولد میشود
شب یلدا نخستین شب زمستان و بلندترین شب سال است که مردم این شب را جشن میگیرند و با آمدن فصل زمستان شب‌ها طولانی‌تر و روزها نیز کوتاه‌تر میشود و شب‌نشینی‌ها و دور هم نشستن‌های مردم نیز آغاز میشود.
به گزارش گروه اجتماعی خراسان‌تایم به نقل از خبرگزاری ایسنا، با سپری شدن آخرین روز از فصل پاییز فصل زمستان با آغاز شب یلدا نیز کم کم آغاز میشود.
فصل زمستان با آوردن برف و باران ازفصل های بابرکت خداست و اگر نعمت‌های الهی در این فصل پربار باشد می توان فصول دیگر را نیز پربار تصور کرد .
با آمدن فصل زمستان شب‌ها طولانی‌تر و روزها نیز کوتاه‌تر میشود و شب‌نشینی‌ها و دور هم نشستن‌های مردم نیز آغاز میشود و این شب‌های طولانی فرصتی برای دید و بازدید و صله ارحام است که می‌توان آن را غنمیت شمرد و از آن جایی که شب یلدا نخستین شب زمستان و بلندترین شب سال است مردم این شب را جشن میگیرند .
در خراسان‌جنوبی این جشن سنتی با مراسم و آداب و رسوم خاص استان برگزار میشود که یکی از معروفترین این رسوم "کف زنی" است .
خوردن هندوانه و آجیل و تنقلات از دیگر مراسم این شب است و خوردن هندوانه در این شب دارای اهمیت فراونی است.
با توجه به اینکه دین مبین اسلام نیز توجه زیادی بر مسئله صله رحم و دید و بازدیدها دارد با برپایی این جشن بر این دستور اسلام نیز تاکید فراوان میشود.
شب چله آغازی برای فصل زمستان
سید احمد برآبادی، مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی گفت: شب آغاز فصل زمستان که به شب یلدا یا چله معروف است نزد مردم خراسان‌جنوبی همانند سایر ایرانیان گرامی داشته میشود.
وی ادامه داد: بر اساس گاه شماری بومی و قدیمی چله بزرگ زمستان از فردای این شب یعنی از اول دی ماه شروع شده و تا 40 روز (دهم بهمن) ادامه دارد به این چله " چله کلو یا چله بزرگ " گفته میشود و " چله خرد یا چله کوچک " از 11 بهمن آغاز شده و در پایان این ماه به پایان می‌رسد.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی افزود: همانند چله‌های زمستان، سابق در تابستان و ماه‌های تیر و مرداد هم چله‌های تابستان قرار داشته‌اند.
برآبادی تصریح کرد: این گاه شماری بر اساس طبیعت و آب و هوای ایران تنظیم شده و مورد توجه کشاورزان و دامداران است.
وی اظهارکرد: اهالی خراسان‌جنوبی مانند بقیه مردم به این گاه شماری اهمیت فراوانی داده و تابستان و زمستان واقعی را همین دوچله می‌دانستند.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی در ادامه با اشاره به اینکه ماه اسفند جزء زمستان به حساب نیاورده و آن را "ماه نوروز" می‌خوانند، تصریح کرد: شب چله به دلیل اینکه بلندترین و طولانی‌ترین شب سال است از بین شب‌های دیگر سال متمایز بوده؛ چراکه از فردای این روز، روزها بلندتر و شب‌ها کوتاه‌تر میشود و به تدریج تاریکی کاهش و روشنایی و نور افزایش می‌یابد.
برآبادی گفت: از روزگاران بسیار دور مردم خراسان‌جنوبی همچون سایر هموطنان این شب را گرامی داشته و به جشن و سرور می‌پردازند و فامیل و خویشاوندان در این شب به خانه بزرگترها و بزرگ خاندان رفته و صاحب‌خانه از آنان با انواع شیرینی، آجیل و میوه پذیرایی می‌کرده است.
وی ادامه داد: میوه شب چله بیشتر هندوانه و انار است و آجیل‌های مخصوص شب چله هم بیشتر میوه‌های خشک شده و محصولات باغی است.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی با بیان اینکه مردم بر این عقیده‌اند که اگر در شب چله زمستان هندوانه بخورند از گرما چله تابستان در امان خواهند بود، خاطرنشان کرد: شاهنامه‌خوانی، حافظ‌خوانی و برگزاری مراسم و آیین کف‌زنی از دیگر مراسم شب چله خراسان‌جنوبی است .
طرح نظارتی ویژه شب یلدا در خراسان جنوبی برگزار میشود
علی تهوری، رییس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن وتجارت خراسان‌جنوبی گفت: با نزدیکی شب یلدا و پیشگیری از افزایش نامتعارف سطح قیمتی انواع آجیل، شیرینی و میوه‌های مرسوم در روزهای آتی متأثر از افزایش تقاضا، طرح نظارتی ویژه شب یلدا در خراسان‌جنوبی برگزار میشود.
وی ادامه داد: در راستای حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و جلوگیری از سوء استفاده عوامل سودجو در سطح بازار طرح نظارتی ویژه شب یلدا با هماهنگی تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف و اتحادیه‌های مربوط از 28 آذرماه جاری آغاز وتا اول دی ماه به مدت سه روز ادامه دارد.
رییس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن وتجارت خراسان‌جنوبی افزود: در این طرح ضمن اخذ تدابیر مناسب در راستای کنترل و رعایت ضرایب سود مصوب و رسیدگی به موقع به شکایات مردمی با متخلفین برابر قوانین و مقررات جاری برخورد قانونی انجام میشود.
تهوری اظهار کرد: در این طرح 40 بازرس سازمان صنعت، معدن وتجارت به همراه بازرسان اتاق اصناف و اتحادیه‌های صنفی مربوطه و ناظران افتخاری در سطح استان به صورت ویژه بازار را کنترل و گزارشات مردمی را در کم‌ترین مدت رسیدگی می‌کنند.
وی در پایان از شهروندان و هم‌استانی‌ها خواست تا هرگونه تخلف صنفی در استان را از طریق شماره تلفن و سامانه 124 به این اداره و یا ادارات شهرستانی منعکس کنند.
جشن شب یلدا، جشن پیروزی روشنایی بر تاریکی
محمدعلی رحیمی، پژوهشگر فرهنگ عامه خراسان‌جنوبی نیز گفت: جشن چله از معدود آیین‌هایی است که ایرانیان پس از اسلام آوردن، آن‌را حفظ کردند و اکنون پس از قرن‌ها با برخی تغییرات کماکان بزرگ داشته میشود و نیز از معدود آیین‌هایی است که در شب برگزار می شود و شاید در این ویژگی تنها با چهارشنبه سوری وجه اشتراک داشته باشد.
وی ادامه داد: بنابر اعتقاد قدما شب چله درازترین شب سال بوده اما سوال اینجاست که مگر می‌توان بر گِردِ نقطه اوج تاریکی و سیاهی به جشن نشست؟ مسلما خیر. پس دلیل جشن گرفتن این شب را باید در نکته‌ای دیگر جست‌وجو کرد و آن چیزی نیست جز غلبه روشنایی یعنی بلند شدن تدریجی روزها از فردای چله! و این اتفاق خجسته، محل به جشن نشستن است.
این پژوهشگر فرهنگ عامه خراسان‌جنوبی افزود: اما این بلندترین شب را به امید فردای روشن باید چگونه صبح کرد؟ و چگونه باید از اندوه سنگین و ساعات غمگنانه آن رهایی یافت؟ اینجاست که ذوق و شوق هنرمندانه ایرانی‌ها با توسل به انواع لطائف‌المیل از اندوه آن کاسته و در جدالی نفسگیر با تاریکی بر آن پیروز شده است .
رحیمی گفت: مردم خراسان‌جنوبی یا همان قهستان قدیم که از ریشه‌دارترین مردمان ایران زمینند همراه با دیگر هموطنانشان این شب بلند را گرامی داشته و با آیین‌های ویژه خود از درازی اندوهیار این شب بلند می‌کاهند .
وی اظهارکرد: از جمله رسوم مردم خراسان‌جنوبی در شب چله می‌توان به جمع شدن اقوام در منزل بزرگ فامیل، اجرای مراسم کف‌زنی، صرف میوه‌هایی بومی منطقه، صرف آجیل‌های محلی، بردن هدیه از طرف خانواده دامادی که در دوران نامزدی یا عقد به سر می‌برد اشاره کرد .
فصل زمستان با آوردن برف و باران ازفصل های بابرکت خداست و اگر نعمت‌های الهی در این فصل پربار باشد می توان فصول دیگر را نیز پربار تصور کرد .
با آمدن فصل زمستان شب‌ها طولانی‌تر و روزها نیز کوتاه‌تر میشود و شب‌نشینی‌ها و دور هم نشستن‌های مردم نیز آغاز میشود و این شب‌های طولانی فرصتی برای دید و بازدید و صله ارحام است که می‌توان آن را غنمیت شمرد و از آن جایی که شب یلدا نخستین شب زمستان و بلندترین شب سال است مردم این شب را جشن میگیرند .
در خراسان‌جنوبی این جشن سنتی با مراسم و آداب و رسوم خاص استان برگزار میشود که یکی از معروفترین این رسوم "کف زنی" است .
خوردن هندوانه و آجیل و تنقلات از دیگر مراسم این شب است و خوردن هندوانه در این شب دارای اهمیت فراونی است.
با توجه به اینکه دین مبین اسلام نیز توجه زیادی بر مسئله صله رحم و دید و بازدیدها دارد با برپایی این جشن بر این دستور اسلام نیز تاکید فراوان میشود.
شب چله آغازی برای فصل زمستان
سید احمد برآبادی، مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی گفت: شب آغاز فصل زمستان که به شب یلدا یا چله معروف است نزد مردم خراسان‌جنوبی همانند سایر ایرانیان گرامی داشته میشود.
وی ادامه داد: بر اساس گاه شماری بومی و قدیمی چله بزرگ زمستان از فردای این شب یعنی از اول دی ماه شروع شده و تا 40 روز (دهم بهمن) ادامه دارد به این چله " چله کلو یا چله بزرگ " گفته میشود و " چله خرد یا چله کوچک " از 11 بهمن آغاز شده و در پایان این ماه به پایان می‌رسد.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی افزود: همانند چله‌های زمستان، سابق در تابستان و ماه‌های تیر و مرداد هم چله‌های تابستان قرار داشته‌اند.
برآبادی تصریح کرد: این گاه شماری بر اساس طبیعت و آب و هوای ایران تنظیم شده و مورد توجه کشاورزان و دامداران است.
وی اظهارکرد: اهالی خراسان‌جنوبی مانند بقیه مردم به این گاه شماری اهمیت فراوانی داده و تابستان و زمستان واقعی را همین دوچله می‌دانستند.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی در ادامه با اشاره به اینکه ماه اسفند جزء زمستان به حساب نیاورده و آن را "ماه نوروز" می‌خوانند، تصریح کرد: شب چله به دلیل اینکه بلندترین و طولانی‌ترین شب سال است از بین شب‌های دیگر سال متمایز بوده؛ چراکه از فردای این روز، روزها بلندتر و شب‌ها کوتاه‌تر میشود و به تدریج تاریکی کاهش و روشنایی و نور افزایش می‌یابد.
برآبادی گفت: از روزگاران بسیار دور مردم خراسان‌جنوبی همچون سایر هموطنان این شب را گرامی داشته و به جشن و سرور می‌پردازند و فامیل و خویشاوندان در این شب به خانه بزرگترها و بزرگ خاندان رفته و صاحب‌خانه از آنان با انواع شیرینی، آجیل و میوه پذیرایی می‌کرده است.
وی ادامه داد: میوه شب چله بیشتر هندوانه و انار است و آجیل‌های مخصوص شب چله هم بیشتر میوه‌های خشک شده و محصولات باغی است.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی با بیان اینکه مردم بر این عقیده‌اند که اگر در شب چله زمستان هندوانه بخورند از گرما چله تابستان در امان خواهند بود، خاطرنشان کرد: شاهنامه‌خوانی، حافظ‌خوانی و برگزاری مراسم و آیین کف‌زنی از دیگر مراسم شب چله خراسان‌جنوبی است .
طرح نظارتی ویژه شب یلدا در خراسان جنوبی برگزار میشود
علی تهوری، رییس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن وتجارت خراسان‌جنوبی گفت: با نزدیکی شب یلدا و پیشگیری از افزایش نامتعارف سطح قیمتی انواع آجیل، شیرینی و میوه‌های مرسوم در روزهای آتی متأثر از افزایش تقاضا، طرح نظارتی ویژه شب یلدا در خراسان‌جنوبی برگزار میشود.
وی ادامه داد: در راستای حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و جلوگیری از سوء استفاده عوامل سودجو در سطح بازار طرح نظارتی ویژه شب یلدا با هماهنگی تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف و اتحادیه‌های مربوط از 28 آذرماه جاری آغاز وتا اول دی ماه به مدت سه روز ادامه دارد.
رییس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن وتجارت خراسان‌جنوبی افزود: در این طرح ضمن اخذ تدابیر مناسب در راستای کنترل و رعایت ضرایب سود مصوب و رسیدگی به موقع به شکایات مردمی با متخلفین برابر قوانین و مقررات جاری برخورد قانونی انجام میشود.
تهوری اظهار کرد: در این طرح 40 بازرس سازمان صنعت، معدن وتجارت به همراه بازرسان اتاق اصناف و اتحادیه‌های صنفی مربوطه و ناظران افتخاری در سطح استان به صورت ویژه بازار را کنترل و گزارشات مردمی را در کم‌ترین مدت رسیدگی می‌کنند.
وی در پایان از شهروندان و هم‌استانی‌ها خواست تا هرگونه تخلف صنفی در استان را از طریق شماره تلفن و سامانه 124 به این اداره و یا ادارات شهرستانی منعکس کنند.
جشن شب یلدا، جشن پیروزی روشنایی بر تاریکی
محمدعلی رحیمی، پژوهشگر فرهنگ عامه خراسان‌جنوبی نیز گفت: جشن چله از معدود آیین‌هایی است که ایرانیان پس از اسلام آوردن، آن‌را حفظ کردند و اکنون پس از قرن‌ها با برخی تغییرات کماکان بزرگ داشته میشود و نیز از معدود آیین‌هایی است که در شب برگزار می شود و شاید در این ویژگی تنها با چهارشنبه سوری وجه اشتراک داشته باشد.
وی ادامه داد: بنابر اعتقاد قدما شب چله درازترین شب سال بوده اما سوال اینجاست که مگر می‌توان بر گِردِ نقطه اوج تاریکی و سیاهی به جشن نشست؟ مسلما خیر. پس دلیل جشن گرفتن این شب را باید در نکته‌ای دیگر جست‌وجو کرد و آن چیزی نیست جز غلبه روشنایی یعنی بلند شدن تدریجی روزها از فردای چله! و این اتفاق خجسته، محل به جشن نشستن است.
این پژوهشگر فرهنگ عامه خراسان‌جنوبی افزود: اما این بلندترین شب را به امید فردای روشن باید چگونه صبح کرد؟ و چگونه باید از اندوه سنگین و ساعات غمگنانه آن رهایی یافت؟ اینجاست که ذوق و شوق هنرمندانه ایرانی‌ها با توسل به انواع لطائف‌المیل از اندوه آن کاسته و در جدالی نفسگیر با تاریکی بر آن پیروز شده است .
رحیمی گفت: مردم خراسان‌جنوبی یا همان قهستان قدیم که از ریشه‌دارترین مردمان ایران زمینند همراه با دیگر هموطنانشان این شب بلند را گرامی داشته و با آیین‌های ویژه خود از درازی اندوهیار این شب بلند می‌کاهند .
وی اظهارکرد: از جمله رسوم مردم خراسان‌جنوبی در شب چله می‌توان به جمع شدن اقوام در منزل بزرگ فامیل، اجرای مراسم کف‌زنی، صرف میوه‌هایی بومی منطقه، صرف آجیل‌های محلی، بردن هدیه از طرف خانواده دامادی که در دوران نامزدی یا عقد به سر می‌برد اشاره کرد .
انتهای پیام/4
کلمات کليدی: خراسان‌تایم , انقلاب , شب یلدا