يکشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۳۰
بانکداری مرکزی در کشورهای درحال توسعه
بانک مرکزی توسعه گرا منابع را به سمت بخش‌های پیشران هدایت می‌کند.
بانک مرکزی می تواند با اعمال قوانین و مقررات و تشویق و تنبیه بانک‌ها با رویکرد توسعه‌ای، شبکه بانکی را در ارائه تسهیلات به بخش‌های دارای پتانسیل و لوکوموتیوی اقتصاد جهت دهی نماید. این وظیفه ای است که بانک های مرکزی در کشورهای در حال توسعه و رو به پیشرفت ایفا می کنند.
در بسیاری از کشورهای درحال توسعه، یک بخش مالی مدرن که دسترسی بالایی به وجوه و منابع دارد و مقادیر عظیمی از ذخایر را نزد خود نگه می‌دارد و نرخ های وام‌دهی بالایی را نسبت به نرخ های سپرده وضع می‌کند، وجود دارد.
بنابراین با توجه به نرخ بهره بالای این وام‌ها، منابع موجود در اقتصاد نمی‌توانند به سمت بخش واقعی اقتصاد حرکت کنند و تولید و اشتغال را به همراه داشته باشند؛ در حالی که شرکت‌ها (به خصوص شرکت‌های کوچک و متوسط) نیازمند اعتبار و تسهیلات بوده و با مشکل کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کنند. در نتیجه ضروری است منابع با روش‌هایی به سمت این قبیل فعالیت‌ها هدایت شود.
هدایت منابع به سمت بخش‌های پیشران اقتصاد
یکی از رویکردها در زمینه هدایت منابع، استفاده از ترکیب منابع موجود در شرکت‌های مالی بخش رسمی (بانک‌ها و موسسات اعتباری در ایران) و موسسه‌های مالی دولتی، همچون بانک مرکزی است.
چندین راه برای ترکیب منابع بخش رسمی و دولتی پیشنهاد شده است؛ به هر حال اما در ترکیب منابع این دو بخش و تصمیم گیری برای نحوه تخصیص آن، بانک مرکزی نقش ویژه و حساسی دارد و برای اینکه این سیاست نتیجه دهد، بانک مرکزی باید نقش خود را به خوبی ایفا کند.
یکی از این روش‌ها بدین گونه است که بانک مرکزی در همکاری با بخش رسمی (بانک ها و موسسات اعتباری)، شرکت‌هایی که دارای ظرفیت در افزایش تولید و اشتغال هستند را مورد هدف قرار داده و به اعتبار و تسهیلات دهی به آنها می‌پردازد.
برای موفقیت این برنامه، بانک مرکزی باید مقررات و قوانین، تشویق و تنبیه و یارانه‌هایی را برای بانک‌ها در نظر بگیرد تا منابع و تسهیلات را به سمت بنگاه‌های کوچک و متوسط که دارای پتانسیل خوبی برای ایجاد تولید و اشتغال هستند، هدایت کند.
اما راه دیگر، هدف گرفتن بنگاه‌های مشخص و بخش‌های کلیدی در اقتصاد است که می‌تواند اثر بزرگی را در رشد به جای بگذارد و منجر به توسعه قابل توجه در کشور گردد؛ بنگاه‌ها و بخش‌‍هایی که میتوانند به عنوان یک محرک و پیشران برای اقتصاد عمل کنند.
بانک مرکزی توسعه‌گرا در این زمینه فعال می‌شود و با نقش آفرینی در هدایت منابع به سمت بخش‌های پیشران اقتصاد، سبب تحقق اهداف تعیین شده برای پیشرفت کشورهای در حال توسعه می شود.
وظیفه بانک مرکزی توسعه گرا
در این شرایط بانک مرکزی باید نقش نظارتی خود را بر فرآیند انتقال منابع تا تبدیل منابع به سرمایه گذاری، به خوبی انجام دهد و سازوکارهایی را در این زمینه فعال نماید.
بانک مرکزی توسعه‌گرا نافی ارائه وام و تسهیلات براساس اصول اقتصادی نیست؛ اما نقطه بهینه اقتصاد را با هدف گذاری و برنامه ریزی انتخاب کرده و از آن حمایت می‍‌نماید و انتخاب این مهم را به بانک‌ها واگذار نمی‌کند؛ چرا که بانک‌ها هر کدام نقطه بهینه و اقتصادی مشخصی دارند که لزوما با اهداف عمومی و رشد اقتصادی همسو نیست.
بنابراین با توجه به نرخ بهره بالای این وام‌ها، منابع موجود در اقتصاد نمی‌توانند به سمت بخش واقعی اقتصاد حرکت کنند و تولید و اشتغال را به همراه داشته باشند؛ در حالی که شرکت‌ها (به خصوص شرکت‌های کوچک و متوسط) نیازمند اعتبار و تسهیلات بوده و با مشکل کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کنند. در نتیجه ضروری است منابع با روش‌هایی به سمت این قبیل فعالیت‌ها هدایت شود.
هدایت منابع به سمت بخش‌های پیشران اقتصاد
یکی از رویکردها در زمینه هدایت منابع، استفاده از ترکیب منابع موجود در شرکت‌های مالی بخش رسمی (بانک‌ها و موسسات اعتباری در ایران) و موسسه‌های مالی دولتی، همچون بانک مرکزی است.
چندین راه برای ترکیب منابع بخش رسمی و دولتی پیشنهاد شده است؛ به هر حال اما در ترکیب منابع این دو بخش و تصمیم گیری برای نحوه تخصیص آن، بانک مرکزی نقش ویژه و حساسی دارد و برای اینکه این سیاست نتیجه دهد، بانک مرکزی باید نقش خود را به خوبی ایفا کند.
یکی از این روش‌ها بدین گونه است که بانک مرکزی در همکاری با بخش رسمی (بانک ها و موسسات اعتباری)، شرکت‌هایی که دارای ظرفیت در افزایش تولید و اشتغال هستند را مورد هدف قرار داده و به اعتبار و تسهیلات دهی به آنها می‌پردازد.
برای موفقیت این برنامه، بانک مرکزی باید مقررات و قوانین، تشویق و تنبیه و یارانه‌هایی را برای بانک‌ها در نظر بگیرد تا منابع و تسهیلات را به سمت بنگاه‌های کوچک و متوسط که دارای پتانسیل خوبی برای ایجاد تولید و اشتغال هستند، هدایت کند.
اما راه دیگر، هدف گرفتن بنگاه‌های مشخص و بخش‌های کلیدی در اقتصاد است که می‌تواند اثر بزرگی را در رشد به جای بگذارد و منجر به توسعه قابل توجه در کشور گردد؛ بنگاه‌ها و بخش‌‍هایی که میتوانند به عنوان یک محرک و پیشران برای اقتصاد عمل کنند.
بانک مرکزی توسعه‌گرا در این زمینه فعال می‌شود و با نقش آفرینی در هدایت منابع به سمت بخش‌های پیشران اقتصاد، سبب تحقق اهداف تعیین شده برای پیشرفت کشورهای در حال توسعه می شود.
وظیفه بانک مرکزی توسعه گرا
در این شرایط بانک مرکزی باید نقش نظارتی خود را بر فرآیند انتقال منابع تا تبدیل منابع به سرمایه گذاری، به خوبی انجام دهد و سازوکارهایی را در این زمینه فعال نماید.
بانک مرکزی توسعه‌گرا نافی ارائه وام و تسهیلات براساس اصول اقتصادی نیست؛ اما نقطه بهینه اقتصاد را با هدف گذاری و برنامه ریزی انتخاب کرده و از آن حمایت می‍‌نماید و انتخاب این مهم را به بانک‌ها واگذار نمی‌کند؛ چرا که بانک‌ها هر کدام نقطه بهینه و اقتصادی مشخصی دارند که لزوما با اهداف عمومی و رشد اقتصادی همسو نیست.
کلمات کليدی: خراسان‌تایم , منابع , بانک مرکزی