توصيه مطلب

در پی خشکسالی ها؛

به گزارش گروه اجتماعی خراسان‌تایم به نقل از ایسنا، پرویز آرامنش اظهارکرد: خشکسالی های اخیر اثرات سویی بر میزان زاد و ولد حیات وحش گذاشته است.
وی افزود: از تبعات و خسارات خشكسالي بر محيط‌زيست و حيات وحش كوچ و مهاجرت بي‌رويه حيوانات وحشي به لحاظ كمبود آب و غذاي كافي، خسارت به تنوع گونه‌ای، کاهش و تخریب زیستگاه حیات وحش، افزايش بيماري و تنش در گونه‌هاي در معرض خطر، کاهش زاد آوري و مرگ و مير را می توان نام برد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی ادامه داد: طی سال های گذشته تلفاتی در حیات وحش به خصوص در شهرستان بشرویه (بره میش وحشی ) مشاهده شد که پس از کالبد گشایی برخی از اجساد توسط دامپزشکی استان علت تلف شدن آن ها، سوء تغذیه ناشی از خشکسالی مفرط و هجوم آنها به سمت زباله خواری و از همه مهمتر بلعیدن پلاستیک بوده که به این پدیده گنده خواری در حیوانات گفته می شود.
آرامنش تصریح کرد: خشک شدن منابع آبي و کاهش علوفه در دسترس موجب تضعيف وضعيت فيزیولوژيک حيات وحش و تاثیرات منفی در ادامه گونه‌هاي ارزشمند موجود در استان حيات و جمعيت مانند؛ یوزپلنگ، قوچ و ميش ،آهو، کل و بز، زاغ بور و هوبره شده است.
وی بیان کر: در حال حاضر 2 میلیون و 54 هزار و 628 هكتار از وسعت استان  به میزان 13.6 درصد سطح استان به عنوان مناطق تحت مديريت حفاظت محيط زيست مورد حفاظت ويژه قرار دارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی گفت: همه ساله مناطق تحت مدیریت به طور مستمر و متداوم مورد پایش کارشناسان و محیط بانان این اداره کل قرار می‌گیرد.
آرامنش یادآور شد: از جمله خسارات وارده به جوامع گیاهی می‌توان خسارت به تنوع گونه‌­ای به ویژه درختان، ضعیف شدن پوشش گیاهی، خشک شدن گیاهان علوفه ای و مرتعی و در نتیجه اختلال در زنجیره غذایی وحوش، خسارت به کمربندهای سبز و مناطق حفاظت شده به وسیله درختان، هجوم آفات گیاهی در هنگام خشکسالی اشاره کرد.
وی افزود: از آنجا که خشکسالی بر میزان مواد غذایی در دسترس حیات وحش تاثیر بسزایی گذاشته بدین منظور مامورین اجرایی این اداره کل در برخی مناطق به توزیع دان و علوفه (تغذیه دستی ) می‌پردازند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی تصریح کرد: با توجه به اینکه50 درصد چشمه هاي طبيعي استان خشک شده و الباقی در بحث آبدهی دچار تنش و غالبا فصلی شده اند لذا اين اداره كل به طور جدي و مستمر در راستای کاهش اثرات سوء خشکسالی و حفظ گونه هاي حيات وحش استان با برنامه ريزي اقداماتی از قبیل احداث آب انبار، احداث انبار علوفه، لايروبي چشمه ها، احداث و مرمت آبشخور، توزیع دان و علوفه، نصب تلمبه بادی وحفر چاه در تمامی مناطق تحت مديريت در استان انجام داده است.
آرامنش تاکید کرد: خشکسالی حکایت خسارت‌های پایان ناپذیری است که طی سالهای اخیر نه تنها روستاییان و کشاورزان را در معرض آسیبهای جدی قرار داده بلکه در عرصه های زیست محیطی نیز در کمین گونه های نادر جانوری نشسته وآنها را در معرض  خطر  انقراض قرار داده است.
وی اظهارکرد: پرندگانی نظیر بالابان، کرکس مصری، عقاب تالابی، عقاب شاهی و هوبره، پستاندارانی نظیر یوز پلنگ، پلنگ، قوچ ومیش، کل و بز، آهو و زرده بر و خزندگانی نظیر لاک پشت مهمیزدار، لاک پشت آسیایی، آگامای سروزغی در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی گفت: در حال حاضر یوز پلنگ در شرایط حادتر و به شدت در معرض خطر انقراض قرار داشته و پلنگ، بالابان، کرکس مصری در معرض خطر انقراض و بقیه در رده حساس و آسیب پذیر قرار دارند.
آرامنش در خصوص وضعیت مناطق حفاظت شده استان در پی خشکسالی‌های اخیر اظهارکرد: کاهش میزان علوفه و منابع آب در دسترس برای تغذیه و شرب حیات وحش، افزایش میزان کانون های گرد و غبار، هجوم آفات و آسیب پذیر شدن گیاهان در اثر وقوع خشکسالی  از جمله اثرات خشکسالی در مناطق حفاظت شده است.
وی با اشاره به اینکه برای مقابله با خسارت خشکسالی بر محیط زیست نیازمند راهکارهای کوتاه مدتف میان مدت و بلند مدت است، اظهارکرد: در بحث راهکارهای کوتاه مدت با بهره وری بهینه از منابع آب موجود در کنار حفاظت از آبخیزها و عرصه های طبیعی می‌توان اثرات منفی خشکسالی در کوتاه مدت را به حداقل رساند.
 مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی ادامه داد: در این راستا اجرای طرح‌های از جمله؛ توسعه بهره برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی،  افزایش راندمان آبیاری با استفاده از شیوه های نوین آبیاری و مصرف بهینه آب بر اساس نیاز گیاه و تغذیه دستی دام ها در مواقع خشکسالی می‌تواند از شدت بحران خشکسالی بکاهد.
آرامنش ادامه داد: راهکارهای میان مدت نیز شامل؛ راهبرد مهار و توسعه منابع آبی است که به دلیل پتانسیل محدود آب های زیرزمینی و برخورداری از پتانسیل بالقوه بالای آب های سطحی، هر دو این موضوعات در بخش مهار آب‌های سطحی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وی اضافه کرد: از جمله فعالیت ها در بخش مهار آب های سطحی نیز می‌توان به پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی، ذخیره نزولات آسمانی با احداث مخزن، شیار و پله سازی، تغییر نظام بهره برداری از عرصه های طبیعی و کشت گیاهان مقاوم به خشکی با هماهنگی مراکز تحقیقاتی تخصصی اشاره کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به راهکارهای بلند مدت، گفت: افزایش توان مقابله با خشکسالی و کاهش تبعات منفی آن بر پایه مدیریت منابع و بهره وری بهینه از آب استحصال شده و در اختیار، بازیافت آب‌های مصرف شده و استفاده مجدد از آنها در چرخه تولید و دستیابی به این استراتژی ها بر اصولی استوار است.
آرامنش یاداور شد: از جمله این اصول می توان به مدیریت فاضلاب ها و پساب ها و تدوین استراتژی کاهش آب های به حساب نیامده از طریق بازسازی سیستم های انتقال، صرفه جویی در مصرف آب از طریق اشاعه فرهنگ صحیح مصرف، استفاده از گیاهان تولیدی و زینتی کم آب خواه و منطبق با شرایط اقلیمی، جلوگیری از حفر چاه های غیر مجاز و بهره برداری بی رویه از منابع آب زیرزمینی و حفاظت از عرصه های طبیعی اشاره کرد.