مشاهیر خراسان‌جنوبی/53

محمّدهادی ، فقیه و شاعر قرن سیزدهم و چهاردهم . در 1277 در بیرجند به دنیا آمد. نیاکان او اصفهانی بودند و پیش از فتنة محمود افغان (1135) و یا هنگام آن از اصفهان به بیرجند کوچیدند. پدرش ، ملاّ محمد حسین (متوفی 1307) از شاگردان شیخ مرتضی انصاری (متوفی 1281) و از مشاهیر علما و زاهدان بیرجند به شمار رفته و صاحب تألیفاتی در فقه و اصول است.مقدمات و سطوح اولیه را در نزد پسرعمویش در مدرسهٔ معصومیهٔ بیرجند فرا گرفت. آن‌گاه به قصد اقامت به مشهد رفت. او درمحضر پدرش و آقا سید محمدباقر گلپایگانی و ملا محمدرضا بروغنی سبزواری ، استاد حکمت ، تلمذ نمود و از محضر حاج میرزا حبیب خراسانی و شیخ محمدحسن کرمانی نیز استفاده نمود. در ۱۲۹۹ق به عراق رفت و در سامرا از محضر میرزای شیرازی و در نجف از محضر آخوند خراسانی و آیت‌الله رشتی کسب مراتب عالیه علمی نمود.وی از میرزا حسن محدث نوری به دریافت اجازه روایت و از آخوند خراسانی به دریافت اجازه‌اجتهاد نایل گشت. سپس به ایران بازگشت بنا به خواهش بزرگانی چون حاج میرزا حبیب خراسانی و حاج شیخ حسنعلی اصفهانی مدتی در مشهد ماند ، سپس به بیرجند رفت و تا آخر عمر به تربیت و ارشاد معنوی مردم مشغول شد. وی در دورهٔ اول مجلس شوراء ملی از طرف آخوند خراسانی به عنوان مجتهد طراز اول معرفی گردید ، ولی وی نپذیرفت و عهده‌دار ریاست انجمن ولایتی گردید. 
وی علاوه بر مراتب علمی و فقهی ، ادیب و شاعر بود. در شعر «هادی » تخلّص می کرد و از مترسّلان زمان خود به شمار می رفت . وی در 1326 ش در بیرجند درگذشت .

از آثار اوست:
گبستان‌الناظر" یا "بستان‌الناظرین" به سبک "کشکول" شیخ بهائی؛
"آئین سخنوری"؛
ترجمه"ادب‌الکبیر" یا "درالیتیمیه" ابن مقفع؛
ترجمه "نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر؛ یا "عهدنامه مالک اشتر"؛
"دیوان" شعر؛ "مائده محمّدیه" ، شعر.

انتهای‌‌پیام/2/