به گزارش گروه فرهنگی خراسان‌تایم به نقل از ایسنا، محمد بهنام‌فر اظهارکرد: شاهنامه نقش والا و برجسته‌ای در خاوران نامه ابن حسام داشته و ابن حسام نیز اراداتی خاص به فردوسی داشت و از جنبه ‌های گوناگون تحت تاثیر شاهکار استاد توس بوده و آن را الگوی کار خویش قرار داده بود.
وی با بیان اینکه خاوران نامه در تقابل با شاهنامه سروده نشده، بلکه ادامه همان راه و رسالتی است که قرن‌ها قبل فردوسی آغاز کرده بود، افزود: ابن حسام در قرن نهم همان کاری را در احیای هویت فرهنگی ایرانیان کرد که فردوسی در قرن چهارم کرد چراکه در قرن نهم گرایش ‌های شیعی به اوج خود رسیده بود.
استاد دانشگاه بیرجند ادامه داد: در قرن نهم نیاز باطنی مردم ایران و علاقه شدید آن‌ها به امام علی(ع) سبب شد که وجود مبارک آن حضرت که جنبه ‌ای اسطوره‌ای و افسانه‌ای پیدا کرده بود صبغه ملی بگیرد و به عنوان انسان آرمانی فرهنگ ایرانی در کنار رستم که نماد ملیت ما بود نه در مقابل آن قرار گیرد.
بهنام ‌فر بیان کرد: لذا همانگونه که فردوسی بنا را بر احیای حماسه ملی ایرانیان می‌گذارد اما در عین حال تمامی ارادت خود را به اهل بیت پیامبر(ص) و امام علی(ع) در جای ‌جای شاهنامه باز می‌گوید، ابن حسام نیز در شرایط متفاوت بنایش را بر حماسه‌ای دینی می‌گذارد که در آن فردوسی و رستم جایگاه والایی دارند و این یعنی تلفیق عناصر فرهنگ ایرانی و اسلامی، مخصوصا مذهب تشیع که هر کدام به منزله دو روی یک سکه ‌اند و فرهنگ ملی ما را در چهره دو قهرمان آرمانی و ملی می‌نمایانند.
وی افزود: نباید تصور کرد که هویت ملی چیزی جدا از مذهب و یا در تقابل مذهب تشیع است، بلکه هویت ملی اعم از عناصر مذهبی و غیرمذهبی است، به این معنا که وقتی عناصر مذهبی مشخصه فرهنگی یک ملت شدند، از عناصر ملی به حساب می‌آیند، چنانکه بسیاری از عناصر مذهبی میترائیسم و زردشتی که زمانی جزو اساطیر مذهبی بوده ‌ا ند، امروزه به عناصر ملی فرهنگ ایرانی تبدیل شده ‌ا ند.
استاد دانشگاه بیرجند ادامه داد: در خاوران نامه ابن حسام خوسفی نیز امام علی(ع) که نماد مذهب تشیع است، بعد از مقبولیت عام در بین ایرانیان به صورت نماد ملی و انسان آرمانی درمی ‌آید.
بهنام ‌فر خاطرنشان کرد: خاوران نامه و شاهنامه هر دو با یک هدف و در یک مسیر حرکت می‌کنند و آن، احیای هویت ملی و فرهنگی و هویت بخشی به ایرانیان است اما هرکدام در دوره‌ای خاص و به سبک خاص و با تاکید روی عنصری خاص متناسب با نیاز زمان به این مهم دست یافته‌اند.

خراسان تایم