خراسان تایم - قصه پر غصه پسته‌کاران/ حال ناخوش «طلای سبز» در دل کویر

قصه پر غصه پسته‌کاران/ حال ناخوش «طلای سبز» در دل کویر

قصه پسته و کشاورزان پسته‌کار خراسان‌جنوبی امسال قصه پر غصه‌ای است، جولان آفات، تغییر اقلیم و نوسانات دمایی باعث کاهش محصول پسته در استان شده به‌طوری که در برخی شهرستان‌ها، باغ‌ها از محصول خالی مانده است.

به گزارش گروه اقتصادی خراسان‌تایم به نقل از خبرگزاری فارس، مردمان سخت‌کوش کویر در استان خراسان‌جنوبی از خاک تفتیده و آبی نه‌چندان گوارا، طلایی سبز را بیرون می‌آورند که تجار و شرکت‌هایی زیادی برای خرید پسته ایران صف می‌کشند.
در چند سال گذشته با خشکسالی‌های پی در پی برخی کشاورزان استان خراسان‌جنوبی روی به کشت محصولاتی مقاوم در برابر آب آورده‌اند که یکی از این محصولات پسته است که با توجه به سودآوری بالا و زمین‌های مستعد، کشت این محصول در مناطق استان رونق یافته است.
اما آنچه این روزها کشاورزان استان را نگران کرده بحران آب، وجود خشکسالی، سرمازدگی و گرمای شدید هوا در سال‌های اخیر و کاهش میزان تولید پسته این منطقه است چرا که به‌رغم ایجاد باغ‌های مکانیزه و همچنین استفاده از جدیدترین روش‌های علمی و آبیاری تحت فشار برای تولید پسته باز هم کاهش محصول را شاهد هستیم.

گرما؛ گریبان طلای سبز را گرفت
قصه پسته و کشاورزان پسته‌کار خراسان‌جنوبی امسال قصه پر غصه‌ای است، جولان آفات، تغییر اقلیم و نوسانات دمایی ناشی از خشکسالی‌های متوالی باعث کاهش محصول پسته در استان شده به‌طوری که در برخی شهرستان‌ها، باغ‌ها از محصول خالی مانده و خستگی یک سال رنج و زحمت را بر تن کشاورزان باقی گذاشته است.
رضایی کشاورزی پسته‌کار نهبندانی با نیم قرن فعالیت کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از کاهش 50 درصدی محصول پسته در سطح باغات خبر داد و گفت: با شرایط موجود و هزینه‌های سرسام‌آور دیگر کاشت پسته توجیهی برای کشاورز ندارد و باید شغل ۵۰ ساله را کنار بگذاریم.
وی مهم‌ترین مشکل پسته‌کاران را گرمای شدید ذکر کرد و افزود: افزایش دما بیش از 50 درصد محصول امسال را خراب کرده و بخشی از آن به‌صورت پوک وغیرقابل مصرف درآمده، دمای هوای بالا برای پسته خطرناک است و موجب بروز ضرر و خسارت در باغ‌های پسته می‌شود.
این پسته‌کار نهبندانی خشکسالی را از دیگر مشکلات کشاورزان ذکر کرد و افزود: سطح آب در شهرستان به‌دلیل برداشت‌های بی‌رویه و عدم بارندگی مطلوب سالانه کاهش می‌یابد و بسیاری از چاه‌های آب با بافت شدید مواجه و کیفیت آب نیز کاهش یافته است.

پوچی؛ مهمان ناخوانده باغات
یکی از پسته‌کاران بشرویه نیز در گفت وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه امسال کشاورزان شهرستان محصولی برای برداشت ندارند و گاهی در برخی باغات برداشت محصول 90 درصد کاهش داشته، مطرح کرد: سال گذشته از هر چهار کیلو پسته تر یک کیلو پسته خشک به‌دست می‌آمد اما امسال به دلیل پوچی محصول از هر شش کیلو پسته تر شاید یک کیلو پسته خشک جواب دهد.
وی با بیان اینکه از ابتدای مهر برداشت پسته را آغاز کرده اما درختان محصول چندانی ندارد، تبیین کرد: امسال هر چه از درختان پسته محصول برداشت می‌شود همه پوک است و اگر برداشت داشته باشیم به‌هیچ وجه جوابگوی هزینه‌ها نیست.
این کشاورز با تأکید بر اینکه اکثر پسته‌کاران دلیل این کاهش برداشت محصول را نمی‌دانند اما بیشتر با‌غ‌های پسته بشرویه با این مشکل مواجه است، تصریح کرد: از مسؤولان درخواست می‌کنیم مشکل پسته‌‌کاران را بررسی کنند و اگر نیاز به کود و سم یا اقدام دیگری است آن‌ها را راهنمایی کنند.

لبخندهای خشکیده باغات طلای سبز
مرکی یکی از پسته‌کاران بیرجندی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه شرایط جوی نامناسب بهار امسال سبب شد تا درختان پسته محصول مناسبی ندهد، بیان داشت: امسال با اینکه از نظر کوددهی، آبیاری و سم‌پاشی رسیدگی خوبی از درختان پسته داشتم اما باز هم پسته روی درختان خشکید.
وی از مسؤولان خواست برای کمک به خسارت‌‌دیدگان از تسهیلات بلند مدت و کم‌بهره همانند خسارت سال‌های گذشته به محصول زعفران کمک بگیرند و برای تأمین نهاد‌ه‌ها و سم مورد نیاز به شهرستان اقدام کنند.
این باغدار بیرجندی با بیان اینکه کاهش شدید محصول ضربه بزرگی به پسته‌کاران وارد کرد طوری که سال قبل دو تن پسته تر برداشت کردم ولی امسال به 300 کیلوگرم هم نمی‌رسد، تصریح کرد: سال گذشته 18 نفر در باغ برای برداشت پسته مشغول به‌کار می‌شدند اما این تعداد به حدود پنج نفر کاهش یافته است.
وی نبود صنایع بسته‌بندی مطلوب را مشکل دیگر پسته‌کاران ذکر کرد و گفت: تزئینات و بسته‌بندی محصول پسته نقش چشمگیری در پیشرفت اقتصادی کشاورزان دارد که باید در این زمینه نهادهای مسؤول با کشاورزان همکاری کنند.

پیش‌بینی برداشت 11 هزار تن طلای سبز
مهدی عصمتی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بیرجند با بیان اینکه ۲۱هزار و ۱۲۱هکتار از اراضی کشاورزی استان زیر سطح کشت پسته است، گفت: پیش‌بینی می‌شود از این سطح زیر کشت 11 هزار و 735 تن پسته برداشت شود.
وی توضیح داد: سال گذشته 9 هزار و 992 تن پسته از سطح باغات استان جمع‌آوری شد که امسال 11 هزار تن داریم گرچه افزایش تولید داریم ولی مقداری از باغات پسته در سال گذشته بارور نبوده که امسال بارور شده و باید شاهد افزایش عملکرد می‌بودیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی اضافه کرد: گرچه از نظر تولید نسبت به سال گذشته افزایش داریم اما از نظر سطح عملکرد و تولید سال پیش‌بینی تولید 13 هزار و 900 تن پسته را داشتیم که فقط 11 هزار تن تولید شده و در مجموع شاهد کاهش تولید پسته در استان هستیم.
عصمتی‌پور تعداد بهره‌برداران پسته را 9 هزار و 200 خانوار اعلام کرد و افزود: سفید پسته، کله قوچی، بادامی، فندقی، اکبری، احمد آقایی و اوحدی از ارقام پسته تولیدی خراسان‌جنوبی است.
وی با بیان اینکه بیشترین سطح زیر کشت پسته استان مربوط به شهرستان بشرویه و سپس شهرستان فردوس است، بیان داشت: برداشت پسته در سال جاری دو هزار تن کمتر از سال گذشته از نظر سطح افزایش عملکرد پیش‌بینی شده‌است.

عمده دلایل کاهش تولید
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی تبیین کرد: بارندگی باران در ابتدای سال و گرمای مردادماه امسال منجر شد که محصول پسته قبل از مغزگیری سقط شود و همچنین با توجه به حاشیه سوختگی که در بعضی از چاه‌ها به‌دلیل شوری آب داشتیم منجر به کاهش علملکرد‌ها شده است.
عصمتی‌پور همچنین در خصوص تهیه سموم باغات پسته، عنوان کرد: کشاورزان باید سموم را از مراکز مجاز فروش زیر نظر جهاد کشاورزی تهیه کنند زیرا سمومی که به مراکز فروش می‌دهیم با ارز 4200 تومانی است و کشاورزان می‌توانند نسبت به تهیه آن اقدام نمایند.
کاشت درختان پسته یکی از سودآورترین روش‌های دست‌یابی کشاورزان خراسان‌جنوبی به درآمد پایدار بوده که با خطر نابودی مواجه است و جلوگیری از این امر نیازمند اجرای روش‌های جدید کشاورزی بوده که باید این روش‌ها به کشاورزان آموزش داده شود.
به نظر می‌رسد باید با سیاستگذاری مناسب از سوی دولت، توجیه کشاورزان در زمینه حفظ کیفیت محصول و عرضه به موقع به بازار و دیگر موارد لازم، تلاش کرد تا صادرات این محصول را به‌عنوان یکی از کالاهای غیرنفتی پرقدرت نگاه داشت و اجازه نداد رقبای خارجی بازار پسته ایران را قبضه کنند.

انتهای پیام/4