یادداشت اختصاصی خراسان تایم - محمد نوفرستی
وقتی اقدامات فرهنگی درهمایش و نمایشگاهها خلاصه می شود/ فرهنگ را دستکم نگیریم
8 بهمن 1395 ساعت 11:45
مسألهی فرهنگ را خیلی جدی بگیرید. اگر چنانچه ما کارهای اقتصادی را - همچنان که در برنامه هست و آرزوهای ما متوجه به آن است - انجام بدهیم، اما در زمینهی کار فرهنگی عقب بمانیم، بدانید کشور لطمه خواهد دید.
محمد نوفرستی
سیاست رقیب فعالیت فرهنگی دولت ها
در آستانه ی دهه مبارک فجر بر آن شدم تا قلم بر دست گرفته و برخی اولویت های بر زمین مانده را دنبال کنم. بی شک انقلاب اسلامی ایران مقوله و پدیدهای فرهنگی بوده و است. از همان ابتدا تا به امروز رهبران و مردان بزرگ این انقلاب همواره بر اهمیت فرهنگ و اولویت فرهنگ تأکید داشتهاند و انقلاب اسلامی ایران را انقلابی فرهنگی دانسته اند.
در این میان رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله العالی) بیشترین تاکید را بر فرهنگ داشته اند و از سال های قبل مسأله شبیخون و تهاجم فرهنگی و سپس جنگ نرم و اخیرا نفوذ فرهنگی را مطرح کرده اند.
باید اعتراف کرد در حال حاضر برخی از ارزش های غربی در جامعه، رو به گسترش است. شاید بتوان در استان خراسان جنوبی نیز این تغییرات فرهنگی را به وضوح دید. از ترویج فرهنگ پوشش غربی گرفته تا فرهنگ معماری به سبک های غیر اسلامی و غربی، از فرهنگ کاهش فرزندآوری گرفته تا آسیب نگه داری حیوانات وحشی و نجس در منازل، از افزایش طلاق گرفته تا گسترش ارتباطات غیر اخلاقی، از تهدید زبان فارسی گرفته تا تغییر سبک زندگی خانواده ها و.....
تلنگرهایی است که مسئولین فرهنگی استان را برآن دارد به منظور هدایت و مدیریت مسائل فرهنگی جامعه راهکارها و برنامه های مناسب را مورد بررسی و اجرا قرار دهند.
بدون تردید این آسیب ها و ضد فرهنگ ها نوپدید با نگاهی اداری و توسط کارمندانی که تعهدی 8 ساعته به سازمان های دولتی دارند حل نمی شود و باید با نگاهی جهادی و انقلابی وارد عرصه شد و با ایثار و از خود گذشتگی به دل مشکلات زد تا بلکه بتوان این نفوذ فرهنگی و جنگ نرم عظیم که با رشد رسانه های جدی تر شده است را کنترل و مدیریت کرد.
یکی از مسائلی که این روزها، سی و هشت سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کانون توجه محافل اداری و سیاسی ایران قرار گرفته است، مسائل فرهنگی جامعه است؛ اما متاسفانه بیشتر برنامه های فرهنگی خلاصه شده در همایش ها و سمینارها که جدای از هزینه های هنگفت شاید خروجی مناسبی هم نداشته باشد. واجب فراموش شده ی کار فرهنگی در فضای امروز فعالیت میدانی و حضور در بین مردم است.
امروز بسیاری از مردم با طرح اردوهای جهادی آشنا هستند، طرحی که نه تنها خدمات زیربنایی زیادی بر جای گذاشته است بلکه مدل بسیار موفق فعالیت فرهنگی در میدان عمل و اجرا به حساب می آید. فعالیت فرهنگی زمانی اثر گذار می شود که به جای نگاه موظفی در ادارات نگاه میدانی و عاشقانه به مردم با رویکرد اجتماع محور حاکم شود.
با توجه به ناهنجاری های اجتماعی که در جامعه بروز کرده و از سوی دیگر با توجه به گسترش برخی از بی فرهنگی های غربی در جامعه، قبل از هر چیز لازم است تا وضعیت موجود فرهنگی مورد نقد و بررسی لازم قرار گیرد.
شاید خلاء اساسی که درحوزه فرهنگ متوجه است کمرنگ شدن برنامه های خلاقانه و گفتمان انقلابی و اجتماع محور باشد.
و میتوان گفت گزینه مناسب برای ترویج فرهنگ های اصیل ایرانی و اسلامی و جلوگیری از ولنگاری فرهنگی استفاده از دانش نخبگان فرهنگی باشد که متاسفانه توجه به آن بسیار کمرنگ است و بسیار از سازمان ها با نادیده گرفتن جوانان پرشور و علاقه مند که به حق نخبگان عرصه فرهنگ هستند با انجام فعالیت های تکراری روی می آورند.
در تمام دولت های پس از انقلاب تلاش های زیادی برای پرداختن به حوزه فرهنگ شده است اما به واسطه عدم حضور در میدان عمل این تلاش ها در برخی موارد بی نتیجه مانده و اثر بخش نبوده است.
شاید بتوان گفت به واسطه ی نگاه اقتصادی مردم آن چیزی که برای دولت ها رأی آور است اقتصاد است نه فرهنگ ! لذا دولت ها توجه بیشتر خود را بر حوزه های اقتصادی متمرکز میکنند تا فرهنگی ! چیزی که در کلام رهبری کاملا عکس آن دیده میشود ! ایشان در جایی می فرمایند فرهنگ مانند هواست و در جایی دیگر می فرمایند : «مسألهی فرهنگ را خیلی جدی بگیرید. اگر چنانچه ما کارهای اقتصادی را - همچنان که در برنامه هست و آرزوهای ما متوجه به آن است - انجام بدهیم، اما در زمینهی کار فرهنگی عقب بمانیم، بدانید کشور لطمه خواهد دید.»
با این تبیین کاملا روشن است که به مسئله فرهنگ نباید به عنوان یک کالای صنعتی نگاه کرد، چراکه فرهنگ با ارزش ها و باورهای مردم سر و کار دارد بنابراین نمی توان با پول و بودجه آن را هدایت و مدیریت کرد.
مساله دیگری که پیش روی فرهنگ قرار دارد این است که بین دستگاهها و اجزای فرهنگی جامعه خلا بزرگی وجود دارد از موازی کاری های فرهنگی گرفته تا به دوش همدیگرانداختن برنامه های فرهنگی توسط دستگاههای فرهنگی.
نهادهای فرهنگی هر یک راه خود را می روند، و اینجاست که لزوم توجه به مهندسی فرهنگی احساس می شود و باید گفت برخلاف بسیاری از تفکرات فرهنگ تنها خواندن و نوشتن نیست.
رهبر معظم انقلاب با اعلام نگرانی از اینکه فرهنگ کشور بهنحوی رها شود و کالاهای فرهنگی بدون هیچ نظارت و حسابی تولید و توزیع شود و مسؤولان با ولنگاری و لاابالیگری نسبت به مسائل فرهنگی جامعه تصمیم بگیرند، خاطرنشان ساختند که اهمیت فرهنگ و کالای فرهنگی در جامعه بهحدی است که نباید در اینزمینه ولنگاری صورت گیرد.
پس بیاییم فرهنگ را دستکم نگیریم و آن را آنچنان که شایسته است بپرورانیم...
کد مطلب: 3179