مقام معظم رهبری: « حادثه منا بههیچوجه نباید فراموش شود و دستگاه دیپلماسی و سازمان حج موظف هستند که این موضوع را به صورت قاطع دنبال کنند»
دو سال از فاجعهی خونین و حیرتانگیز منا میگذرد، در این فاجعهی عظیم ، بیش از 7500 نفر از زوار بیتاللهالحرام کشته و هزاران نفر مجروح شدند که در این میان، 475 زائر ایرانی نیز شهید شدند لذا از آن جایی که مقام معظم رهبری فرمودند که حادثه منا هرگز نباید فراموش شود دراین یادداشت به بررسی مجدد عوامل این حادثه دلخراش و بی کفایتی آل سعود میپردازیم.
در وحلهی اول به بررسی منا میپردازیم که یک صحرا است و حاجیان باید به مدت سه روز و دو شب در آن صحرا باشند. تعداد زوار حاضر در این مکان تقریبا 2.5 میلیون نفر میباشد که جمعیتی زیاد و سنگین است. روال حرکتی این حجاج این است که هر روزه باید مسیرهایی را در این مکان طی کنند و در نهایت به جمرات روند و پس از رمی جمرات به محل خود بازگردند. قبلا این مکان امکانات زیادی نداشت اما در طول چند سال گذشته وضعیت بهتری پیدا کرد به گونهای که اعراب سعودی خیمههایی برای اسکان و استراحت زوار ساختند و همچین آنجا را خیابان کشی کردند ، سرویس های بهداشتی ساخنتند و دیگر موارد، اما یک مشکل بزرگی که در این مکان وجود دارد کم بودن و یا کوچک بودن خیابانها میباشد به طوری که کلا 6 خیابان مجموعهی اسکان منا را به جمرات وصل میکند که عرض هر خیابان تقریبا 15 متر است و این خیابانها پاسخگوی سیل جمعیتی که وارد میشوند نیستند و زمانی که سیل جمعیت سرازیر این خیابانها میشوند کنترل آنهاسخت میباشد.
مسئله دوم گرمای هوای آن منطقه که معمولا بالای 45 درجه هست میباشد به طوری که زواری که چند شب در آنجا اسکان دارند تعدای از آنها از شدت گرما یا گرمازده میشوند و یا عرق سوز و این گرمای هوا باعث بیحالی و خستگی حجاج میشود البته نادیده نباید گرفت که اکثر حجاج سن آنها بالای 50 سال میباشد و در این مدت پیاده رویهای زیادی نیز داشتهاند که همگی از عوامل خستگی و بیحالی حجاج میتواند باشد.
مسئله سوم این است که در این مدت که حجاج در حال انجام اعمال هستند توجهشان به اطراف کم است زیرا بیشتر حواسشان به اعمال خودشان میباشد تا به طور کامل و دقیق انجام دهند و اینکه هر کسی در تلاش است هر طور شده خودش را به جمرات برساند و اعمالش را کامل انجام دهد.
این سه مسئله و شاید چند مسئلهی دیگر که بیان نشد همگی میتواند زمینه ساز باشد برای بروز یک بحران و یا فاجعه در آن منطقه ،آن طوری که نقل شدهاست ماموران سعودی انتهای خیابان 204 را می بندند و به حجاجی که میمانند دستور برگشت میدهند از طرف مقابل نیز سیل جمعتی که خبر از بسته شدن خیابان ندارند به سمت این خیابان میروند و همگی به بنبست میخورند و در همان حال عدهای نیز دارند بر میگردند_این حالت اوج جهالت و حماقت نیروهای سعودی را میرساند که این سیل جمعیت با این حرکتشان در یکدیگر قفل میشوند و فاجعه بار است –و زمانی که جمعیتت به اوج خودش میرسد زوار متوجه میشوند که دیگر نه راه رفت دارند و نه برگشت، حال فرض کنید که دو طرف خیابان نیز با نردهها بسته شده است و جمعیت هر لحظه فشردهتر میشود و گرمای بالای هوا، کمبود تنفش، تشنگی همگی باعث شده بود که افراد بیحال شوند و همینکه یکی روی زمین میافتاد زیر پای دیگر حجاج قرار میگرفت و البته این افراد بی اختیار مجبور بودند پا روی این فرد بگذاند و هر لحظه بر جمعیت این افراد که بیحال روی زمین میافتادند افزوده میشد و جان میسپردند در صورتی که هیچ راه خروجی وجود نداشت.
بعد از رخداد این حادثه نیز حماقت سعودیها نمایان بود زیرا جلوگیری از اضافه شدن جمعیت به محوطه بحرانی، باز کردن راه ها، هوادهی، آب رسانی، تخلیه مجروحان و تفکیک افراد جانباخته از زندهها، تخلیه اجساد و پاکسازی محوطه همه با ناکارآمدی و غیرهوشمندی، تبعیض، تأخیر و تعلل آنها همراه بود زیرا طبق شنیدهها حتی اگر مقداری آب روی این حجاج ریخته میشد تعداد جان باختگان به شدت کم میشد و در صورتی که حتی این مقدماتی ترین حرکت را هم ماموران سعودی انجام ندادند و چه بسا در مقابل زائران بیحال ایرانی رفتاری به شدت بدتر داشتند.
حال بحث عمدی بودن یا نبودن حادثه قبلا نیز مورد کارشناسی قرار گرفته و باید بر عهدهی کارشناسان گذاشت اما آن چیزی که صریح میباشد این است که تمامی این افراد در خاک عربستان و تحت الحفظ آنها بودهاند و مسئول سلامتی و امنیت آنها بر عهده عربستان میباشد.
این حادثه حواشی نیز داشت از جمله اینکه بار دیگر ادعای کشورها و سازمانهای مدعی حقوق بشر را نیز نشان داد. کشتار بیش از ۷۵۰۰ زائر آنقدر بزرگ بود که سازمانهای متولی حقوق بشر بهخصوص سازمان ملل واکنش درخوری نشان دهند، اما دبیرکل سازمان ملل تنها و تنها به یک عرض تسلیت ساده بسنده کرد. دولتهای آمریکا، انگلیس، فرانسه و اتحادیهی اروپا نیز که همواره خود را در زمینهی حقوق بشر میداندار معرفی میکنند، تنها به یک عرض تسلیت ساده بسنده کردند و فاجعه به این بزرگی را تنها در حد یک «ازدحام جمعیت» ساده تقلیل دادند.
با تمامی این تفاسیر آنچیزی که عیان است این میباشد که هنوز دولت عربستان غرامتی من باب شهادت عزیزانمان پرداخت نکردهاست و بدتر از این نیز عدم عذرخواهی آنها میباشد که امیدورادیم دولت به جد این موضوع را پیگیری کند .
انتهای خبر/3/