خراسان تایم - امر به معروف و نهی از منکر در جامعه امروزی

حسین بذرگری: امر به معروف و نهی از منکر وظیفه تمام آحاد مردم جامعه است و همه مکلفند به عنوان یک وظیفه این مهم را در زندگی به کار برند و فراموش شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه باعث افزایش جرم و جنایت می‌شود.

یکی از فلسفه‌های اساسی حیات و تفکر اسلامی که به نوعی نظارت همگانی را در بطن مطرح می‌کند اصل امر به معروف و نهی از منکر است.
در بحث امر به معروف و نهی از منکر شاهد هدایت مجموعه جامعه و آحاد ملت و نظام‌های مختلف موجود در این اجتماع اعم از حوزه‌‌های خانوادگی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به سمت حقانیت و حقیقت هستیم زیرا جامعه محتاج هدایت و اصلاح است و در این مسیر خطیر پدیده امر به معروف و نهی از منکر در حقیقت برداشتن گامی مهم و اساسی برای اصلاح دائمی جامعه، رفتارهای موجود در آن و اعمال افراد این اجتماع و به تبع آن حرکت آن نهاد اجتماعی به سمت تعالی و ترقی است.
پیرامون وضعیت حال حاضر امر به معروف و نهی ازمنکر جامعه اگر بخواهیم بگوییم باید گفت، گرچه ستاد احیای امر به معروف سال‌های زیادی شده است که تشکیل شده است و سازمان‌های زیادی زیر مجموعه‌ی آن قرار دارد ولیکن تا به امروز به هر دلیلی این فریضه آنچنانکه که باید و شاید تدوین و تبیین نشده است و برخلاف تصور همه آحاد جامعه نسبت به این فریضه شرعی، به چند و چون آن و نحوه اجرای آن آشنایی ندارند.
این عدم تبیین صحیح فریضه امر به معروف و نهی از منکر در میان افراد جامعه گاه با آسیب‌هایی در اجرای آن توسط برخی افراد رو برو می‌شویم لذا باید سعی کنیم که این فریضه به شکل استفاده شعاری بدل نشود چرا که گاهی شاهدیم اجرا و احیای این فریضه تبدیل به مطالبات جناحی و سیاسی و غیر فکری و غیر معرفتی در جامعه می شود.
خداوند در قران کریم تاکیدات زیادی بر این فریضه دارد و در بسیاری از سوره‌ها همانند سوره آل‌عمران، توبه، حشر به شکل مستقیم و غیر مستقیم به آن اشاره کرده است که ای مسلمانان شما بهترین امتی هستید که دعوت شدید امر کنید و دعوت به خیر و نیکی و ناهی از منکر و پلیدی و زشتی باشید.
اجرای امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد که باید بررسی شود همانند اینکه ابتدا آمر به معروف و ناهی از منکر باید «معروف» و «منکر» را بشناسد، دوم پیش از اقدام به انجام این فریضه باید احتمال تاثیر عمل بدهد یعنی اینکه با خود بسنجد که در این شرایط حرف من خریداری دارد و اثرگذار است یا نه اثر معکوس دارد و سوم آنکه زمانی دست به انجام امر به معروف و نهی از منکر بزنیم که مفسده وجود نداشته باشد و خود این امر فساد دیگری ایحاد نکند.
طبق سند مستدرک الوسائل، پيامبر اكرم(ص) در رابطه با اهميت امر به معروف و نهي از منكر فرمودند: آيا شما را از كساني خبر دهم كه نه انبيا و نه شهدا هستند ولي مردم(انبيا و شهدا) به مقام و مرتبت و جايگاه آنان در پيش خدا كه بر منبرهايي از نور هستند غبطه مي‌خورند؟ سؤال شد: اي رسول خدا(ص) آنان چه كساني هستنند؟ پيامبر(ص) فرمود: آنان كساني هستند كه بندگان خدا را محبوب خدا و خدا را محبوب بندگانش مي گردانند. سؤال شد: معناي محبوب گردانيدن خدا در پيش بندگانش معلوم است اما چگونه بندگان خدا را محبوب خدا مي‌گردانند؟ پيامبر(ص) در جواب فرمود: به چيزي كه خداوند متعال دوست دارد دعوت مي كنند و از چيزي كه خداوند متعال بدش مي آيد نهي مي كنند، پس هنگامي كه بندگان خدا، او را اطاعت مي‌كنند محبوب خدا مي‌گردند و خداوند متعال آنان را دوست مي‌دارد.
اما چرا دهه اول ماه محرم را دهه امر به معروف و نهی از منکر نهاده‌اند؟
پیرامون امر به معروف و نهی از منکر تمامی ائمه در هدایت مردم بر این موضوع تاکید فراوانی داشته‌اند اما واقیعیت این است که کسی که باعث زنده ماندن این فریضه شد امام حسین(ع) بود زیرا برای احیای این امر از جان خود و خانواده‌اش گذشت .