به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خراسان تایم به نقل از خبرگزاری مهر؛ خراسان جنوبی از دیرباز مهد آدابورسوم، تمدن و فرهنگی غنی بوده است که در گذر زمان برخی از آنها به فراموشی سپرده شده است. بدون شک احیای این فرهنگ کهن نیازمند تلاش و همکاری همه دستگاههای اجرایی است.
«طرح خاوران شناسی» در برخی از مدارس ابتدایی خراسان جنوبی اجرایی میشود تا درخت تنومند گویشها و آداب بیرجندی را در بین نونهالان ترویج کند و باری دیگر این فرهنگ فراموششده در زندگانی مردم رنگ گیرد.
خبرنگار مهر هیاهوی مدرسهای را به تصویر میکشد که عضو عضو آن برای زنده کردن گویش اجدادشان تلاش میکنند.
مدرسهای در دل بافت قدیمی بیرجند،جایی که بهخوبی میتوان رنگ و لعاب قدمت قدیمی این شهر فرهنگی را به دیده دل تماشا کرد.
آدابورسوم بیرجند جان گرفت
از همان ورودی مدرسه با آواز دلنشین جمعی از کودکان روبه رو میشوی که با لهجه بیرجندی خوشامدگویی میکنند. صدای «دَف» تو را به سالیان گذشته بر میگرداند. زمانی که از موسیقی های پاپ کنونی خبری نبود و «سنتور، دَف و ساز دُهُل» تنها زینتبخش مجالس بود.
پلههای سالن ورودی را که طی کنی نمایی از غذاهای سنتی بیرجند اشتهایت را باز میکند. از «نوجوش» گرفته تا «بَنه، اِشکَنه، سیرماست و..» یافت میشود.
انواع حرفههای قدیمی نیز در یک جا متمرکزشدهاند و دنیایت را به گذشتهای شیرین سوق میدهند.
کلاس به کلاس از آدابورسومی خاص سخن میگوید. غرفهای عروسی های دلنشین و زیبای گذشته را روایت میکند و غرفهای دیگر نیز از شغلهایی مانند «جِلَک رسی، پنبهزنی، کف زنی، لحافدوزی و نخ رسی» سخن میگوید.
اینجا همه با گویش بیرجندی سخن میگویند. با دیدن اینهمه زیبایی به وجد میآیی. و اینجاست که به زندگی ساده، بدون زرقوبرق و اما صمیمی و زیبای گذشتگان خود افتخار میکنی.
گذشتهای که در آن از فست فود خبری نبود و چشم و همچشمی های کنونی نیز در خانوادهها رخنه باز نمیکرد. کاش نوجوانان و نونهالان امروزی نیز بافرهنگ قدیمی رشد میکردند تا آینده بیرجند نیز قاب زیبایی به تصویر کشیده میشد.
هویت قدیمی بیرجند شناخته شد
معاون پرورشی مدرسه ۲۲ بهمن بیرجند و رابط طرح خاوران شناسی بیان کرد: این طرح باهدف شناساندن هویت قدیمی به نسل جوان اجرایی میشود.
فاطمه شخمگر با بیان اینکه این طرح در ۱۲ مدرسه شهرستان بیرجند اجرایی میشود، گفت: در اجرای این طرح دانشآموزان با انواع غذاها، حرفهها و لهجههای قدیمی آشنا میشوند.
وی با تاکید بر اینکه باید دانشآموزان را بافرهنگ قدیمی بیرجند آشنا کنیم، گفت: این امر نیازمند همکاری والدین و مسئولان است.
شمخگر ادامه داد: در این جشنواره، برگزاری جشن عروسی، حرفهها، آدابورسوم و شرایط طبخ غذا در گذشته به نمایش گذاشته شده است.
اجرای طرح خاوران شناسی در ۲۵۰ مدرسه استان
رئیس اداره دوره دوم ابتدایی آموزشوپرورش خراسان جنوبی اظهار کرد: طرح خاوران شناسی در ۲۵۰ مدرسه استان اجرایی میشود.
ملکی برقراری پیوند بین نسل گذشته و امروزی را از اهداف این طرح دانست و گفت: باید نسل جوان را با مفاخر فرهنگی و دیرینه بیرجند آشنا کنیم.
وی با بیان اینکه طرح خاوران شناسی برای الگوسازی آدابورسوم قدیم بیرجند اجرا میشود، اظهار کرد: باید با اجرای اینگونه طرحها حس وطندوستی در دانشآموزان ایجاد شود.
ملکی ادامه داد: طرح خاوران شناسی هم اکنون در مرحله شهرستانی اجرایی شده و در سال آینده نیز در مرحله استانی اجرا خواهد شد.
امید است با اجرای اینگونه طرحها بتوانیم فرهنگ فراموششده بیرجندی را زنده کنیم و باری دیگر این شهرستان را بهعنوان برترین و غنیترین گنجینه آدابورسوم و گویش های محلی به جهانیان معرفی کنیم.