خراسان تایم - گلایه هنرمند قاینی ازمشکلات فروش صنایع دستی/«سفره آردی » نانی برای تولید کننده ندارد

گلایه هنرمند قاینی ازمشکلات فروش صنایع دستی/«سفره آردی » نانی برای تولید کننده ندارد

هنرمندقاینی مهمترین مشکلش را فروش محصولات می داند و ادامه می دهد: حدود 150 سفره آردی در خانه دارم که هزینه اش را به بافنده ها پرداخت کرده ام اما غرفه و مغازه ای برای فروش ندارم.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خراسان تایم به نقل از خبرگزاری نسیم قائن؛ 26 سال است که شب و روزش را برای هنرش گذاشته است و معتقد است هنر وقت نمی شناسد .

به سراغ هنر می رود تا آنچه از ذهن خلاقش تراوش کرده است را به بهترین وجه به تصویر بکشد و به طور متوسط روزی 7 ساعت کار می کند و بیشتر وقتش را برای آموزش و سرکشی به افرادی می گذارد که گلیم و سفره آردی می بافند.
7 سال است که زیر نظر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فعالیت می کند . اولین بار که کارش را برای نمونه به این اداره برد به دلیل استفاده از رنگ گیاهی و بافت تمیز مورد توجه قرار گرفت و به وی پیشنهاد شرکت در نمایشگاه داده شد.

نشان برتر ملی
هنرمند برتر در رشته سفره آردی قاین که این روزها سخت مشغول فعالیت است از علاقه بسیار به این کار می گوید و این که هر چند افراد زیادی در روستایشان مشغول این هنر هستند اما تنها وی موفق به دریافت «نشان ملی» و بارها نیز هنرمند برتر کشور شناخته شده و لوح تقدیرهای فراوانی در کارنامه هنری خود دارد.

«زهرا افشاری» از پشتکار فراوان و زمان زیادی که برای به ثمر رسیدن هنرش گذاشته، می گوید: در گذشته طرح ها به طور ذهنی بافته می شد و دارای اشکالاتی بود، برخی اوقات نیز سرکجی داشت اما من تمام اشکالات را برطرف کردم طوری که در حال حاضر ابعاد و طرح های آن استاندارد و قرینه است.

او که تاکنون به 105 نفر بافت گلیم و سفره آردی را آموزش داده است، می افزاید: در حال حاضر حدود 20 نفر که تولیداتشان خوب است در این رشته فعالیت دارند و از این راه درآمد کسب می کنند، البته دار، نخ و... را برایشان تهیه می کنم.

نوآوری و طرح های جدید
حالا چند سالی است که بیمه است و از درآمدش رضایت دارد. علاقه زیاد به بافت گلیم و سفره آردی است که وی را در این راه ثابت قدم نگه داشته است. او توضیح می دهد: ابتدا بافت گلیم ساده، رنگ آن سفید و تنها کاربردش سفره آردی بود اما با نوآوری و خلاقیت کاربردهای فراوانی مانند رومیزی، تابلو، زیرانداز و... برای آن ایجاد کردم.

در بیشتر از 50 نمایشگاه شرکت کرده ام و دعوت نامه هایی از خارج کشور مانند بوداپست مجارستان و اربیل عراق برای حضور در نمایشگاه داشته ام اما به دلیل هزینه زیاد موفق به شرکت در آن نشده ام و در حال حاضر هم دعوت نامه های متعددی وجود دارد اما به علت هزینه های زیاد از شرکت در این نمایشگاه ها معذورم.

وی هزینه شرکت در نمایشگاه های داخلی را هم بالا می داند و مثال می زند در تهران برای یک غرفه 12 متری باید 2 میلیون و 500 هزار تومان بپردازم علاوه بر این هزینه اسکان، رفت و آمد و... آنقدر زیاد می شود که تامین آن از توانایی ام خارج است. او که بیشتر برای بازاریابی محصول در نمایشگاه ها شرکت می کند، می افزاید: فقط گاهی نمایشگاه رایگان برپا می شود و نمی توان خیلی روی آن حساب باز کرد.

وی قیمت گلیم ها را بسته به نوع کار آن از 150 هزار تومان تا یک میلیون و 500 هزار تومان عنوان می کند و توضیح می دهد: زمان بافت سفره آردی متناسب با ظریف کاری، طرح، نقشه و... متفاوت است اما اگر روزی 6 ساعت وقت بگذارم 6 ماه طول می کشد که یک سفره آردی ریزبافت تمام شود و این نوع کار، یک میلیون و 500 هزار تومان قیمت دارد.

مشکل فروش
این هنرمند مهمترین مشکلش را فروش محصولات می داند و ادامه می دهد: حدود 150 سفره آردی در خانه دارم که هزینه اش را به بافنده ها پرداخت کرده ام اما غرفه و مغازه ای برای فروش ندارم، از طرفی زندگی در روستا شرایط را برای فروش سخت تر کرده و شرکت در نمایشگاه هم هزینه بر است. گاهی برای پولش می مانم چون سرمایه ام را صرف بافت سفره آردی کرده ام.
او تاکنون موفق به دریافت دو نشان ملی مرغوبیت کالا شده است اما جای محصولاتش در غرفه نوروز سال جاری خالی بود. در این باره توضیح می دهد: هرچند برای نوروز و شرکت در نمایشگاه از من دعوت شد و هزینه غرفه ها هم زیاد نبود اما مشکلات اسکان و رفت و آمد به روستا تا مرکز استان مرا از شرکت در نمایشگاه منصرف کرد درحالی که اگر در نمایشگاه شرکت می کردم به طور قطع فروشم خوب می بود.
بارها در نمایشگاه ها ، هنرمند برتر شناخته شدم و لوح تقدیرهای زیادی دریافت کردم، اگر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بیشترحمایت کند و برای ایجاد یک کارگاه بزرگ و اشتغالزایی تسهیلاتی در اختیارم بگذارد خیلی خوب می شود چرا که در حال حاضر برای آموزش و بازدید باید حداقل روزی یک یا دو بار به روستاهای دیگر بروم و رفت و آمد برایم سخت و زمان بر است. سخنش را این طور تمام می کند که مشکلات زیاد است و کاش حمایت از هنرمندان به ویژه برای فروش هم بیشتر بود.

قدمت 200 ساله
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قاینات از قدمت 200 ساله هنر نفیس و ارزشمند بافت سفره آردی می گوید و این که پیشینه آن به اواسط دوره قاجار برمی گردد.

«عباسی» مرکز تولید این دست بافته را روستای «مهنج » در 15 کیلومتری جنوب قاین می داند و علت احیای آن در این روستا را این طور بیان می کند: سفره آردی یکی از دست بافته های نفیس مردم «مهنج» است که از گذشته در جهیزیه دختران به عنوان کالایی غیرقابل فروش وجود داشته است.

وی ادامه می دهد: هرچند این هنر منسوخ نشده بود اما اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این اثر را به عنوان یک سفره آردی نفیس احیا کرد بنابراین در یک دوره آموزشی در «مهنج»، هنرمندان دوباره با روش بافت این سفره آشنا شدند.

وی تاکید می کند: البته به این موضوع اکتفا نشد و در مرحله بعد تغییراتی نه در اصل بلکه در رنگ آن ایجاد و از رنگ طبیعی و پوشش گیاهی منطقه مانند پرگل زعفران، پوست پیاز و گردو برای تهیه رنگ الیاف آن استفاده و نخ آن نیز از پشم گوسفند تهیه شد و این اقدامات سفره آردی را به یک اثر گیاهی و طبیعی تبدیل کرد.

اولین نشان ملی استان
وی با اشاره به تلاش ها برای دریافت نشان ملی مرغوبیت کالا و تثبیت این هنر فاخر در روستای «مهنج» می گوید: اثری در صنایع دستی می تواند جایگاه خوبی بین مشتریان و بازار داشته باشد که دارای نشان ملی مرغوبیت کالا باشد بنابراین سفره آردی اولین اثر صنایع دستی استان بود که در سال 93 موفق به دریافت نشان ملی مرغوبیت کالا شد.

بعد از این اتفاق با تغییراتی دوباره در بافت و رنگ ، این سفره ظریف تر شد تا جایی که سال 94 دوباره نشان ملی مرغوبیت کالا دریافت کرد بنابراین سفره آردی اولین اثری است که دو سال پیاپی این نشان را گرفت.

وی از «افشاری» به عنوان هنرمند بسیار برجسته و ممتاز استان و حتی کشور نام می برد و اضافه می کند: این هنرمند در بیش از 20 نمایشگاه بین المللی کشور شرکت کرده و در 10 نمایشگاه بین المللی مانند تهران، همدان، مشهد، گلستان، کرمان و... نیز مقام برتر را کسب کرده است.

وی با تاکید بر این که این هنرمند تاکنون به بیش از 100 نفر در روستاهای مختلف بافت سفره آردی را آموزش داده است، می افزاید: وی از معدود هنرمندانی است که بیمه دارد و در حال حاضر از وی به عنوان مربی تولید سفره آردی کمک گرفته می شود و او علاوه بر روستای مهنج، در معواج، باراز، شیرمرغ و اندریک نیز آموزش هایی ارائه کرده است و هم اکنون بیش از 30 هنرمند مشغول بافت سفره آردی هستند.

بازار نسبتا خوب
این مسئول با اشاره به بازار مناسب فروش سفره آردی اضافه می کند: این اثر هنری در ردیف فرش بافته ها محسوب می شود و فرش هم در حال حاضر بازار چندان خوبی ندارد. از طرفی با توجه به بافت ظریف و قیمت بالای سفره آردی ، این اثر مشتری های خاصی دارد بنابراین ارائه در نمایشگاه های بین المللی تهران، بهترین فرصت برای فروش این محصولات است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قاینات با تاکید بر این که سفره آردی به نوعی تبدیل به یک برند شده است، می گوید: محصولات با دریافت نشان ملی، توسط مجریان نمایشگاه های بین المللی خارج کشور شناخته می شوند که این موضوع فرصت بسیار خوبی است و از طرفی هنرمند هم باید پل ارتباطی با برگزار کنندگان و مجریان نمایشگاه های بین المللی داخل و خارج کشور داشته باشد تا در فروش محصولات موفق تر باشد.
برگزاری نمایشگاه

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هم با بیان این که در گذشته برخی نمایشگاه ها به صورت رایگان و همراه با اسکان و پذیرایی برگزار می شد، می گوید: در حال حاضر نمایشگاه ها به دو روش رایگان و پرداخت هزینه برگزار می شود که البته صنعتگران به طور عموم از بخش رایگان استقبال می کنند.

«عباس زاده» می افزاید: به این منظور با توجه به تعداد رشته ها، صنعتگران و... سهمیه بندی انجام می شود و غرفه های رایگان بیشتر در اختیار بخش هایی قرار می گیرد که از نظر بازار مشکل دارند.

وی با تاکید بر این که هر نمایشگاه شیوه نامه ای دارد که در اختیار هنرمند قرار می گیرد، ادامه می دهد: در نمایشگاه صنایع دستی نوروزی در بیرجند خوابگاه بقیه بخش ها رایگان بود و غذا نیز با قیمت مناسب و کیفیت مطلوب در اختیار هنرمندان قرار گرفت.

وی حمایت از هنرمندان را با اقداماتی مانند ایجاد زیرساخت ها، بازارچه ها، غرفه های فروش و... عنوان و اضافه می کند: حوزه صنایع دستی میراث فرهنگی تسهیل کننده امور مربوط به صنایع دستی است به عنوان نمونه تمبر سال صنایع دستی استان در سال جاری به سفره آردی اختصاص یافت و از طرفی خاستگاه و اطلاعات مربوط به این رشته هنری با اپلیکیشن و کتابچه های توزیع شده در اختیار عموم قرار گرفت.

وی تاکید می کند: تا جایی که اعتبار باشد زیرساخت ها را برای هنرمندان فراهم می کنیم، برای تجارت خارجی هم باید بازرگانان و بخش خصوصی ورود کنند.

وی ادامه می دهد: سفره آردی در نمایشگاه ها به ویژه تهران از فروش خوبی برخوردار است، هزینه های نمایشگاه ها آنقدر زیاد نیست که از عهده هنرمندان خارج باشد از طرفی یک غرفه، در اختیار دو نفر قرار می گیرد که این موضوع موجب کاهش هزینه ها می شود.
خراسان جنوبی