خراسان تایم - شأن زن و الگوبرداری از معصومین

کارشناس فرهنگی: حضرت معصومه (س) یکی از بهترین الگوها برای دختران مسلمان و غیر مسلمان هستند.

دختر (در گذشته دخت) فرزند مادینه انسان است. واژه دختر در مقابل واژه پسر قرار می‌گیرد و بیشتر به زنان خردسال و جوان گفته‌می‌شود. در فارسی به «انسان مؤنث» تا زمانی که ازدواج نکرده باشد دختر گفته می‌شود و بعد از ازدواج به او زن می‌گویند.
زنان دارای صفات ذاتی خاص و تقریباً غیر قابل تغییر هستند که این امر آنان را از مردان متمایز می سازد. از جمله صفاتی که در نهج البلاغه برای زنان آورده شده، می‌توان به تکبّر، ترس، بخل و لطافت زنانه اشاره نمود.حضرت امیرالمومنین (ع) در حکمت 226 می فرمایند:
"خیار خصال النساء شرارخصال الرجال: الزهر و الجبن و البخل فاذا کانت المراه مزهوّه لم تمکن من نفسها و اذا کانت بخیله حفظت مالها و مال بعلها و اذا کانت جبانه فرقت من کل شیء یعرض علیها"
"بهترین خوی زنان، بدترین خوی مردان است که همانا تکبّر، ترس و بخل است، پس هرگاه زن متکبّر باشد به کسی جز همسر سر فرود نمی آورد و هرگاه بخیل باشد، مال خود و همسرش را حفظ می کند و هرگاه ترسو باشد، از آنچه به او روی می آورد، می ترسد."
علی (ع) در این حکمت، نه تنها صفات ذاتی زنان و تفاوت آنها را با مردان بر شمرده‌اند، بلکه آثار و نتایج این صفات یا بخشی از علل و فلسفه این صفات را در زنان ذکر نموده‌اند.

*حجاب، عامل ازدیاد شجاعت زن در مواجهه با بیگانگان است
قابل ذکر است که نوع تکبّر زن، تکبّر در برابر بیگانگان و نامحرمان است تا سرافرازی و بزرگواری شخصیت زن در هنگام فعالیت‌های اجتماعی در اذهان تداعی می‌گردد. بخل زن به سبب کنترل حس زیبایی طلبی و گرایش به زیبایی‌های دنیوی است که می‌تواند از مصرف‌زدگی او جلوگیری نماید. ترس زن نیز موجب مصونیت خانواده است، اما چون می‌تواند عاملی جهت رکود فعالیت و ارتقای او در اجتماع محسوب گردد، با حکم حجاب اسلامی تعدیل شده است؛ زیرا حجاب، عامل ازدیاد شجاعت زن، در مواجهه با بیگانگان است که همراه رفتار متکبرانه زن شخصیت مستقل و فعال او را کامل ساخته و از هرگونه حقارت، فرودستی و کمبود در او جلوگیری می‌کند.

*خدای متعال زن را به لطافت گل آفریده و سرمایه گذاری‌های هستی برای خلقت لطافت زن ضروری است
عشق و احساس بشری، وابسته به زنان و دختران است و پرورش زنان به طریق اسلامی، ضرورت ایجاد محیطی مناسب را در این ارتباط می‌طلبد، اما گاه در محیط اجتماعی یا خانواده، به سبب وسعت روحی و کشش رشد زنان، کارهای شاق و دشوار را در بخش‌های مختلف به آنان محول می‌کنند تا شاید کارها به نحو احسن انجام پذیرد یا حرکت و موجی را در جهت ایجاد غیرت‌کاری در مردان فراهم آورد، غافل از آن که اگر زنان در این حیطه، با روشی نامناسب وارد شوند، از فطرت اولیه خود دور شده و این امر به مصلحت آن‌ها و بشریت نخواهد بود.
خدای متعال زن را به لطافت گل آفریده و سرمایه گذاری‌های هستی برای خلقت لطافت زن، کم نبوده و ضروری است. ساختار رشد در اجتماع به گونه‌ای طراحی شود که نیازی نباشد تا زن برای دستیابی به آن، لطافت و فطرت خود را به معامله گذاشته و به انسانی خشن تبدیل گردد.
در طول تاریخ، زنان و دختران به سبب زمینه‌های قوی فطری توانسته‌اند به خوبی وظایف طبیعی خود را ایفا کنند. حساسیت بشری به لطافت و زیبایی زن و گرایش به توسعه زیبایی های او، زن را در جهت به کارگیری از حربه احساس سوق داده است، به گونه ای که این امر، او را بسان یک ملعبه، شی و بازیچه در جهت ارائه زیبایی‌ها و به اسارت کشیدن ذهن مردان در آورده است. متاسفانه آنچه در این مسیر، به غفلت کشیده شده است، منطق، عقل و فعالیت فکری زنان و رشد آن‌ها است.
عقل یکی از منابع غنی انسانی است که به طور یکسان به زن و مرد اعطا شده است؛ اما تا این سرمایه بالفعل نشود نمی‌تواند کاربرد خود را نشان دهد، اگر در هر انسانی زمینه بالفعل شدن این سرمایه، به هر دلیلی فراهم نشود، نقص اساسی را در رشد او نشان می‌دهد. متاسفانه در بسیاری از جوامع و خانواده‌ها به سبب ویژگی‌های گسترده و مثبت زن، در جهت رشد و بالفعل نمودن سرمایه تعقل دختران هیچ تلاشی نمی‌شود و شیوه پرورش و تربیت زنان و سوق دادن آنان به تشریفات، تجملات و دوری از تعلیمات و آموزش، نشان می‌دهد که بشر این شبهه اعتباری و عرضی را به دست خود برای زن فراهم کرده است.
حضرت علی (ع) با ذکر این صفات اعتباری زنان، ضرورت ایجاد تغییر در پرورش و تربیت زنان را تذکر می‌دهند.
امیر المومنین (ع) در فرازهای مختلفی، این روش تربیتی (بالفعل نکردن تعقل دختران) را سبک پرورش زنان به شیوه جاهلیت دانسته و لحاظ این امر را در برنامه ریزی تربیتی زنان مهم می دانند.

*حضرت معصومه (س) یکی از بهترین الگوها برای دختران هستند
فاطمه اکبری دبیر جامعه اسلامی دانشگاه صنعتی بیرجند در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی خراسان‌تایم در مورد ویژگی‌های زنان و دختران بیان کرد: جنس روحیه و احساسات زن متناسب با خلقت او و نظام طبیعت است. زنان نسبت به مردان عاطفی‌ترند و دلیل آن هم روحیات لطیفی است که باید به سبب محبت داشتن به فرزندانشان داشته باشند. حضرت معصومه (س) یکی از بهترین الگوها برای دختران هستند، الگو برای دختران مسلمان و غیر مسلمان، به عنوان الگوی در زندگی و رفتاری که تبعیت از اعمال و رفتار ایشان باعث پیشرفت و ترقی بانوان در عین حفظ عفاف و حجاب خواهد بود.
وی در مورد تاثیر پوشش در حفظ شأن دختران و زنان اشاره کرد: پوشش یکی از عوامل حفظ شان و شخصیت است. عفاف، حجاب و دانایی پایه‌های ارزش یک زن است. عده‌اى رعايت حجاب و پوشش‌ اسلامى را مانع حضور زنان در اجتماع تلقى كرده و مدعى هستند كه رعايت حجاب براى دختران و زنان دست‌ و ‌پاگير بوده و مانع فعاليت‌هاى آن‌ها در عرصه هاى سياسى، اجتماعى و فرهنگى مى شود و از اين ناحيه آسيب هاى اقتصادى به جامعه و پيامدهاى روحى و روانى براى زنان به ارمغان مى‌آورد.

*خداوند زن رو با روحیه لطیف آفریده تا نظم خلقت بهم نخورد
الهه احمدی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی خراسان‌تایم در مورد خصوصیات دختران و زنان گفت: خداوند متعال در آفرینش، به زن قدرت روحی و به مرد قدرت جسمی عطاکرده است. به‌همین دلیل هم زن دارای احساسات و روحیات لطیفی است تا بتواند طرف مقابلش را از این جنبه روحی و عواطفی حمایت کند. مرد هم باید قادر به ایجاد امنیت برای همسرش باشد. به همین دلیل خداوند زن رو با روحیه لطیف آفریده تا نظم خلقت بهم نخورد.
وی در مورد الگو گرفت زنان و دختران از حضرت معصومه (س) در مورد ویژگی‌هایی نظیر عفت و غیره بیان کرد: این تاثیر بسیار زیاد است. مطمئنا روز ولادت حضرت معصومه (س) بی‌دلیل روز دختر نامگذاری نشده است. یکی از ویژگی‌های بارز ایشان عصمت است ک به راحتی میتونیم از نام ایشان این صفتشان را درک کنیم. همه دختران باید ایشان رو الگوی زندگی قرار خود قرار دهند.
احمدی در مورد دیگر الگوها برای بانوان اذعان داشت: حضرت زهرا (س) که به گفته امام صادق (ع) اختر تابناک بین همه زنان هستند، بی‌شک می‌توان ازتموم ویژگی‌های اخلاقی ایشان درس گرفت. برای دیگر شخصیت‌های زن برجسته اسلام می‌توان حضرت زینب (س) را مثال زد که من به‌شخصه درسی ک از زندگی ایشان میگیرم، صبرشان است.
وی در مورد روشی که بتواند به تکثیر ویژگی‌های پیشوایان زن دینی ما نظیر حجاب و غفاف کمک کند گفت: گسترش اگاهی دراین زمینه از طریق اطلاع‌رسانی فواید حجاب و تاثیراتی که می‌تواند بر زندگی هردختری بگذارد، می‌تواند موثر باشد.
الهه احمدی در مورد تاثیر پوشش در حفظ شأن زن و دختر گفت: پوشش تاثیر فوق‌العاده‌ای دارد. من خودم حدود چهارسال است که چادری شدم و واقعا تغییراتش رو در زندگی‌ام احساس کردم و پوشش حس امنیتی به من میدهد که آن را با هیچ حسی در دنیا عوض نمیکنم.