خراسان تایم - بحران بیکاری در بیرجند شدید تر از گذشته

کارشناس امور کاریابی: کارشناسان بر این باورند که مشکلات منطقه‌ای و نبود زیر ساخت و امکانات کافی و مدرک گرایی در سطح استان خراسان‌جنوبی از مشکلات عمده در زمینه بیکاری در این استان است.

به گزارش گروه اجتماعی خراسان‌تایم در پی فراگیری معضل بیکاری در کشور ایران و استان خراسان‌جنوبی، تصمیم بر بررسی این معضل در کشور ایران و استان خراسان‌جنوبی گرفتیم. بیکار در اقتصاد به فردی اطلاق می‌شود که در سن کار (۱۵ تا ۶۵ سال) و جویای کار باشد، اما شغل یا منبع درآمدی پیدا نکند. کودکان و افراد مسن از آن جهت که قادر به انجام کار نیستند، جزو جمعیت فعال به حساب نمی‌آیند. زنان خانه‌دار و دانشجویان اگر جویای کار نباشند و حتی کسانی‌که با وجود منبع در آمد کافی مشغول به انجام کاری نیستند نیز، جزو جمعیت فعال به‌حساب نمی‌آیند.

*اغلب نرخ بیکاری در استان‌های مرزنشین از دیگر نقاط ایران بالاتر است
میزان بیکاری در ایران نزدیک به یک چهارم است. حدود ۷۰ درصد جمعیت ایران زیر ۳۵ سال سن دارند. مرکز آمار ایران میزان بیکاری جوانان را ۲۱٫۸ درصد اعلام کرده که تقریباً دو برابر نرخ متوسط بیکاری در ایران است. نرخ بیکاری در استان‌های مختلف ایران متفاوت است. اما اغلب نرخ بیکاری در استان‌های مرزنشین از دیگر نقاط ایران بالاتر است.
به گزارش بانک مرکزی ایران، ۲۲٫۵ درصد از خانواده‌های ایران بدون فرد شاغل، ۵۵٫۴ درصد دارای ۱ فرد شاغل، ۲۱/۷ درصد دو فرد شاغل و ۴٫۹ درصد دارای ۲ و بیشتر فرد شاغل بوده‌اند. در عین حال در سال ۱۳۹۰، ۸۰۰٬۰۰۰ فرصت شغلی از دست رفته که معادل ۱۸ میلیارد دلار تولید بوده‌است.
در سال ۱۳۹۳ درصد خانواده‌های بدون فرد شاغل به ۲۴٪ رسید که از این میان ۵۷ درصد یک نفر شاغل، ۱۵٫۵٪ دو نفر شاغل و ۳٫۵ دارای سه نفر شاغل و بیشتر بوده‌اند.

*مدرک‌گرایی نیز یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری در برخی از کشورها می‌باشد
از مهم‌ترین علل بیکاری می‌توان به افزایش جمعیت و کمبود تقاضای نیروی کار اشاره کرد. یک عامل مهم بیکاری، افزایش رقابت بین‌المللی در صنایعی است که پیش‌رفت روزافزون غرب بر پایه آن بنیاد نهاده شده بود. یکی از عوامل دیگر بیکاری عدم برنامه‌ریزی درست دولت و خانواده است که دلیل اصلی بیکاری در برخی کشورها همین موضوع است. مدرک‌گرایی نیز یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری در برخی از کشورها می‌باشد.
در سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ خورشیدی) نشریه تحقیقات اقتصادی خاورمیانه (میس) در یک گزارش کامل تحلیلی از بحران بیکاری در ایران نوشت: "بحران بیکاری ۴۰ درصدی در ایران که ۲۸ میلیون را شامل می‌شود، جمعیت کل کشور را به طور نسبی دچار فقر اقتصادی کرده‌است".
برخی کارشناسان انتقادهایی به شیوه‌های آمارگیری بیکاران در ایران و نتایج آن وارد می‌کنند، ولی همه بر یک نقطه اتفاق نظر دارند که بیکاری یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران است. جمعیت ایران در ۲۸ سال گذشته تقریباً دو برابر شده و اکثر کسانی که در سال‌های بعد از انقلاب شکوه‌مند اسلامی متولد شده‌اند به سرعت به جمع متقاضیان کار می‌پیوندند.
بر اساس آمار رسمی، تعداد بیکاران ایران بین سه تا سه و نیم میلیون نفر است اما کارشناسان آمار بیکاران را بیشتر از چهار میلیون نفر برآورد می‌کنند. هر ساله دست کم حدود هشتصد هزار نفر وارد بازار کار ایران می‌شوند و ایران توان کافی برای پاسخگویی به این حجم از متقاضیان کار را ندارد.

*بیرجند با معضل بیکاری به مقدار شدیدتری دست و پنجه نرم می‌کنند
دولت در دو سال گذشته حجم زیادی از منابع بانکی را به سمت بنگاه‌های زودبازده هدایت کرده بلکه بتواند از فشار بیکاران بکاهد اما برآوردهای رسمی نشان می‌دهد که تلاش دولت تأثیر چندانی بر کاهش نرخ بیکاری نداشته‌است.
در قضیه بیکاری در استان خراسان‌جنوبی، کارشناسان بر این باورند که مشکلات منطقه‌ای و نبود زیر ساخت و امکانات کافی و مدرک گرایی در سطح استان خراسان‌جنوبی از مشکلات عمده در زمینه بیکاری در این استان است. به دلیل قرارگرفتن خراسان‌جنوبی و شهر بیرجند در مناطق نسبتا دور از دسترس نسبت به مرکز کشور و حاشیه نشینی این استان و همچنین به‌دلیل خشک‌سالی‌های چندین و چند ساله، این استان با معضل بیکاری به مقدار شدیدتری نسبت به سایر استان‌های کشور دست و پنجه نرم می‌کنند.

*می‌توان شدت وجود این مشکل را در استان خودمان نسبت به سایر استان‌ها دانست
مهندس لطیفی فعال در زمینه کارآفرینی و کاریابی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی خراسان‌تایم در زمینه مشکل بیکاری و تقاضای کار در شهر بیرجند اشاره کرد: استان خراسان‌جنوبی هم مانند سایر استان‌های کشور درگیر معضل بیکاری است که حتی می‌توان شدت وجود این مشکل را در استان خودمان نسبت به سایر استان‌ها دانست. در مورد دلایل وجود این مشکل در سطح استان بیرجند، در جلسه‌ای که با حضور رئیس سازمان کار و فنی حرفه‌ای داشتیم که همگی به‌طور میزگرد نظر خودشان را در مورد دلایل بیکاری می‌گفتند.
وی در زمینه مشکلات عمده در زمینه مشاغل بیان کرد: افرادی در آن جلسه معتقد بودند افرادی که امروزه بیکارند، از مهارت کافی در زمینه تخصصی خود بهره‌مند نیستند اما من معتقدم مشکل اصلی فراهم نبودن زمینه‌کاری برای آنان است. خیلی از افراد در کار خود مهارت دارند به عنوان مثال شخصی استاد گچ‌کار و سیم‌کش ساختمان با سابقه‌های زیاد هستند، متاسفانه شاهد این هستیم که شخصی پروانه‌کسب دارد اما بیکار است، پس نگوییم که افراد مهارت ندارند. سری به کاریابی‌ها بزنید تا این امور را متوجه شوید.
لطیفی در مورد دلیل دیگر بیکاری اظهار داشت: از طرف دیگر ما کارخانه بزرگی را نداریم تا افراد را جذب کار کنیم، این پرسش مطرح شد که معضل کارخانه‌جات چیست؟ پاسخ من فروش کارخانه‌ها است. از ما پیشنهاد خواستند، گفتیم: ما اگر در سطح فروش خودمان به یک شرکت مقتدر در زمینه بازاریابی اعتماد کنیم. برای محصولاتی که تولید می‌کنیم با آن‌ها قرارداد ببندیم تا در زمینه پخش و عرضه کالا با مشکلی مواجه نشویم.

*کشاورزی استان‌ هم به‌دلیل کمبود آب، استان را دچار مشکل کرده‌است
شرفی از فعالان در زمینه کاریابی در استان‌ خراسان‌جنوبی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی خراسان‌تایم در پاسخ خبرنگار خراسان‌تایم در مورد معضل بیکاری در استان خراسان‌جنوبی گفت: بیرجند هم مانند تمام نقاط کشور که دچار معضل بیکاری هستند از این قضیه مستثنی نیست. چون ما در زمینه صنعتی رشدی که انتظار می‌رود را دارا نیستیم و بیش‌تر کارخانه‌های موجود در شهرک صنعتی رو به ورشکستگی هستند چون عرضه آن‌ها با تقاضای مردم تناسبی ندارد و همگی در تلاش برای تعدیل نیرو هستند. کشاورزی استان‌ هم به‌دلیل کمبود آب استان را دچار مشکل کرده‌است. متاسفانه مشکل دیگر، وجود کارهای خدماتی و نبود مشاغل ثابت با امنیت شغلی بالا است.
شرفی ادامه داد: افرادی که به کاریابی‌ها برای شغل‌های تمام وقت و پاره‌وقت مراجعه می‌کنند، از دانشجویانی برای کارهای مشاغل پاره‌وقت مراجعه می‌کنند تا افرادی بعد از اتمام درس به‌اصطلاح افراد تحصیل کرده‌ هستند ودر همان زمینه‌ای که درس خواندند اطلاعات نسبی دارند و حتی بعضا مهارت لازم را برای انجام امور تخصصی رشته خود ندارند و همگی انتظارات زیادی از مشاغلی که می‌خواهند انجام دهند، دارند. یکسری از افراد هم نیروهای خدماتی هستند که معمولا مدرک آن‌ها از دیپلم به پایین است که عموما فاقد مهارت‌اند. اگر بخواهیم به‌صورت کلی نظر دهیم، کمتر افراد متخصصی هستند که بیکارند ولی زمانی که مهارت ندارند، بیش‌تر به دنبال کارهای خدماتی و درآمد نسبتا پایین هستند.
وی در مورد راهکارهای فرار از بیکاری برای استان‌ها بیان کرد: دانشگاه‌های ما بر اساس نیازهای بازارکار، دانشجو و رشته نمی‌گیرند. زمانی‌که دانشگاهی که رشته دارای بازارکار خوبی نیست، به‌صورت فراوان افتتاح می‌شوند، صرفا به‌این دلیل است که ظرفیت کلاس‌های آنان پر شود و پولی که از دانشجویان می‌گیرند، کافی باشد، رشته‌هایی را تاسیس می‌کنند که دارای بازارکار نیست.

*بیکاری مانع ازدواج جوانان جامعه می‌شود
احمد یوسفی از دانشجویانی است که فارغ‌التحصیل شده است و در گفتگو با خبرنگار خراسان‌تایم در مورد معضل بیکاری گفت: جوانان بعد از فراغت از تحصیل علاقه دارند تا وارد بازار کار شوند تا از آن طریق بتوانند امرار معاش کنند و البته پسران با ورود به بازار کار می‌توانند، خانواده تشکیل داده و نیاز آنها را برطرف کنند. با این شرایط جلوی بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی که امروزه گریبان‌گیر جامعه است، گرفته می‌شود.
وی ادامه داد: مسئولان باید برای کاهش بزهکاری‌های اجتماعی و ایجاد امنیت و آرامش در جامعه تلاش کنند و یکی از راه‌های آن ایجاد فرصت‌های شغلی در جامعه است. در خراسان‌جنوبی نیز بسیاری از جوانان با مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند و در این راه سختی‌های زیادی را تحمل می‌کنند. بیکاری همچنین مانع ازدواج جوانان جامعه می‌شود و امروزه آمار ازدواج را پایین آورده و چه بسا سن ازدواج جوانان نیز بالا رفته است و این خود ناشی از نبود شغل مناسب برای امرار معاش است.
بنابراین با مواردی که گفته شد نتیجه می‌شود، بیکاری گریبان‌گیر کل استان‌های کشور هست و اختصاص به مکان خاصی ندارد. تنها راه‌حل آن برنامه‌ریزی و زیرساخت در بحث کلان کشوری است.
انتهای پیام/