پنجشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۳۴
آیین عاشورایی در خراسان جنوبی

شور عاشورایی به اوج رسید/ تدفین نمادین شهدای کربلا در خوسف

مراسم سنتی«بیل‌زنی» با قدمتی ۲۰۰ ساله در خوسف نماد تدفین بدن های مطهر امام حسین (ع) و یارانش در دشت کربلا است که هر سال باشکوه‌تر انجام می‌شود.
شور عاشورایی به اوج رسید/ تدفین نمادین شهدای کربلا در خوسف
 
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خراسان تایم؛ بازهم عاشورا آمد. اگر روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی را قدم در خطه خراسان جنوبی بگذاری، شور و شعوری دیگری را می‌بینی. آنجا حال و هوای دیگری دارد. هریک از کوچه‌ها و شهرستان‌ها از اجرای مراسمی پرشور و با حضور گسترده مردمی خبر می‌دهد.

همه آماده می‌شوند تا بار دیگر یاد و خاطره حماسه سرخ عاشورا را به‌خوبی و پرشورتر از سال‌های گذشته به نمایش بگذارند.

این عشق و ارادت دیرینه از پدران و گذشتگان سینه‌به‌سینه، سال‌به‌سال و نسل به نسل به امروز رسیده است. به محبانی که هرسال عاشورا دایره‌وار گرد هم آمده تا ندایی دیگر از جنس ارادت به حسین (ع) سر دهند.



مراسم بیل‌زنی یکی از آیین‌هایی که است که برای ابراز ارادت به امام حسین (ع) در خراسان جنوبی اجرایی می‌شود.

این مراسم، آیین مردم کشاورزی است که با ابزار کشاورزی خود در عاشورا ندای لبیک خواهی امام حسین (ع) را پاسخ می‌دهند.

تنها عشق سالار شهیدان است که در ظهر عاشورا بیش از هزاران نفر از ریش‌سفیدان، جوانان و نوجوانان شهرستان خوسف را گرد هم آورده تا با اجرای مراسمی نمادین عشقشان را به سومین ستاره آسمانی ابراز کنند.
و تنها عشق حسین (ع) است که قوتی در دستان پیرمرد روستایی نهاده تا با توانی مضاعف در ظهر عاشورا بیل‌ها را به‌طرف آسمان گرفته ناله‌ «حیدر علی» سر دهند.



آیین «بیل‌زنی» در آینه تاریخ
آیین «بیل‌زنی» قدمتی بیش از ۲۰۰ سال داشته که تنها در خراسان جنوبی و شهرستان خوسف انجام می‌شود.
این آیین در روایات، نمادهایی مختلفی را به خود اختصاص داده است. برخی از آن به‌عنوان نماد تدفین بدن های مطهر امام حسین (ع) و یارانش در صحرای کربلا یاد می‌کنند و عده‌ای هم آن را نماد عزاداری امام حسین (ع) و جهاد با یزیدیان و کفار می‌دانند.

مراسم بیل‌زنی توسط «ملاعلی اکبر خوسفی»، بنیان‌گذار حوزه علمیه خوسف، نهادینه شد. به اعتقاد مردم خوسف اگر بیل های خود را در روز عاشورا به همراه ببرند، موجب برکت محصولات کشاورزی‌شان می‌شود.

این مراسم در سال ۱۲۲۷ ممنوع شد و اما در سال های بعد به سبب اعتقاد راسخ مردم خوسف احیا شد. اکنون بیش از ۲۰۰ سال از گذشت این آیین دیرینه، مردم شریف خوسف روزهای زیادی از سال را به انتظار عاشورا می‌نشینند تا با برگزاری این میراث معنوی ارادتشان را ابراز کنند.



آیین برگزاری مراسم «بیل‌زنی»
یک شهروند خوسفی با بیان اینکه بیل‌زنی نشان‌دهنده بصیرت دینی مردم خوسف است، افزود: این مراسم یکی از آیین های کهن در این شهرستان است.

مرتضی احمدی با اشاره به برگزاری مراسم «بیل‌زنی» بیان کرد: در این مراسم هیئت های شهرستان خوسف به چهار دسته تقسیم می‌شوند.

وی ادامه داد: افراد بانظم خاصی دایره‌وار در کنار یکدیگر قرارگرفته و بیل‌هایشان را به‌طور هماهنگ به‌طرف آسمان می‌برند.
احمدی افزود: هر فرد در حال حرکت به هوا پریده و تیغه بیل‌ها را به هم می‌زنند و ندای «حیدر علی» سر می‌دهند.
وی اظهار کرد: همچنین گروه دیگری از عزاداران کجاوه‌ای به‌عنوان نخل و نمادی از تشییع پیکر مطهر امام حسین (ع) و کجاوه کوچک‌تری به نشانه تشییع پیکر طفل شیرخوار آن حضرت، نوحه‌سرایی می‌کنند.
احمدی ادامه داد: نخل های کوچک جلوی نخل های بزرگ و دسته‌های بیل‌زنی، زنجیرزنی و سینه‌زنی هم در جلوی آن‌ها به‌طرف قتلگاه حرکت می‌کنند.



ثبت مراسم «بیل‌زنی» در فهرست میراث معنوی کشور
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی خراسان جنوبی بیان کرد: آیین بیل‌زنی یکی از مراسم عزاداری در شهرستان خوسف بوده که در فهرست میراث معنوی به ثبت رسیده است.
سید احمد برآبادی این مراسم را نمادی از تدفین بدن های مطهر امام حسین (ع) و یارانش در دشت کربلا دانست و گفت: بیل‌زنی یکی از آیین‌هایی قدیمی و مختص خراسان جنوبی است.

وی ادامه داد: مراسم بیل‌زنی به‌نوعی شبیه‌سازی از عزاداری و تلاش طایفه بنی اسد در صحرای کربلا است.
برآبادی افزود: این طایفه پس از سه شبانه‌روز در ۱۳ محرم سال ۶۱ هجری در میان حزن و اندوه، پیکر مطهر شهدا را با بیل و یا ابزار دیگری که در دست داشتند، به خاک سپردند.

وی بیان کرد: همچنین به هم خوردن بیل‌ها در روز عاشورا نماد رویارویی لشکریان امام حسین (ع) و لشکریان کفر است که مظلومیت امام حسین (ع) را نشان می‌دهد.

اجرای مراسم بیل‌زنی در عاشورا هر سال نشان می‌دهد که غم خون های به‌ناحق ریخته شهدای کربلا باگذشت زمان کهنه نمی‌شود بلکه جوشش این خون‌ها روی زمین برای مقابله با ظلم تا روز حکومت امام عصر (عج) پا بر جاست.

مهر
Share/Save/Bookmark
کد مطلب:۹۱۸
کلمات کليدی: خراسان جنوبی، بیرجند، خراسان، خراسان تایم، خوسف ؛ بیل زنی ، تدفین ، نمادین ، کربلا