به گزارش گروه اجتماعی خراسانتایم به نقل از ایسنا، محمد عرب بیان کرد: هر زمان صحبت از کولرهای سنتی به میان میآید، بدون شک بادگیرها با آن شکل بخصوص و چوبهایی که بر سر دارند، اولین تصویری است که به ذهن متبادر میشود.
وی افزود: بادگیرها ابتکاری است که کویرنشینان با استفاده از آن به مقابله با گرما رفتند و در طول سالیان متمادی توانستند با این ابزار ساده بر آفتاب سوزان کویر غلبه کرده و در گرمترین روزهای سال بدون استفاده از کوچکترین ابزاری که نمادی از فناوری باشد، خنکای نسیمی دلنشین را به داخل خانههای خود بیاورند.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرایان با بیان اینکه مرمت بادگیرها به عنوان نمادهای خاص معماری منطقه از اولویتهای میراث فرهنگی در شهرستان سرایان است، تصریح کرد: در این مرحله از مرمت بادگیر خانه تاریخی رمضانی، سبکسازی، برداشت اندود فرسوده دیوارهها و اصلاح و بازسازی جدارهها، بازسازی قابها و نمای دهانههای بادگیر طبق الگوی موجود، کلاف بندی و مقاوم سازی تیغهها با تخته الوارهای مناسب (تخته الوارهای به کار رفته در ساخت ریل قطار)، استحکام بخشی و اجرای دیوار تقویتی و اجرای اندود خاک و گچ قسمتهای داخلی بادگیر، مرمت رخ بام و مقاوم سازی ساقه بادگیر و مرمت تزئینات، بام سازی (آجرفرش و ایزوگام) و اجرای کاهگل و غیره انجام شد.
عرب با بیان اینکه بادگیر خانه تاریخی رمضانی سه قلعه که تخریب شده بود و به شدت در معرض آسیب قرار داشت، مرمت شد، تصریح کرد: بادگیرها نقش بسزایی در زیبایی فضای شهری داشته و به عنوان المانهای شهری مورد توجه هستند که قبل از این دو بادگیر خسروی متعلق به خانه خسروی (با مشارکت مالک) و بادگیرمیرعلی آقا در خانه تاریخی ضیائی مرمت شده و در حال حاضر سه بادگیر چهار طرفه بسیار زیبا در بافت تاریخی سه قلعه قابل مشاهده است.
وی اظهار کرد: مرمت بادگیر خانه حسام الدیوان سه قلعه، بادگیرهای خانههای تاریخی یزدانی و رفیعی سرایان نیز در اولویت مرمت هستند که امیدواریم تخصیص اعتبار باعث تسریع در روند مرمت این آثار زیبا در سطح شهرستان شوند.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرایان با بیان اینکه بادگیرها از عناصر و سمبلهای معماری ایرانی هستند، تصریح کرد: بادگیرها، برجهایی هستند که برای تهویه بر بام خانهها ساخته میشود.
عرب با بیان اینکه بادگیر را همچنین بالای آب انبارها و دهانه معدنها برای تهویه میسازند، خاطرنشان کرد: استفاده از بادگیر از سنوات بسیار قدیم در ایران متداول بوده است.
وی با بیان اینکه بادگیرها با اشکال مختلف در شهرهای مرکزی و جنوب ایران ساخته شده که هر کدام برحسب ارتفاع و جهت باد طراحی و اجرا شدهاند، افزود: بادگیرها معمولا یک طرفه، چهار طرفه یا هشت طرفه هستند و بادگیرهای تاریخی شهرستان چهار طرفه و یک طرفه هستند.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرایان با بیان اینکه عملکرد بادگیر به این صورت است که باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اتاقهای اصلی ساختمان، آب انبار یا سرداب هدایت میکند، تصریح کرد: برای تقویت عملکرد خنکسازی بادگیر و استفاده از برودت تبخیری، از روشهای دیگری نیز استفاده میشده است.
عرب یادآور شد: به عنوان مثال در بادگیر خانه تاریخی حسام الدیوان در کنار بادگیر، سرداب قرار دارد که آب قنات وارد حوضچه وسط این اتاق شده و رطوبت موجود در این فضا باعث خنکتر شدن فضاهای منتهی به بادگیر میشده است.