به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خراسان تایم به نقل از خبرگزاری تسنیم؛ در چند سال اخیر به دلیل مهاجرت گسترده اهالی روستاها به شهرستان بیرجند جمعیتی حاشیهنشین این شهر به روستاهای اطراف سرازیر شده و جمعیت مناطقی مانند حاجیآباد، امیرآباد و چهکند افزایش یافته است.
سیل مهاجرت از روستاهای مختلف خراسان جنوبی به مرکز استان علاوه بر رشد نامتوازن جمعیت شهری بیرجند مشکلاتی را برای دستگاههای مختلف خدمت رسان نیز به وجود آورده است.
از سویی دیگر خشکسالیهای 17 ساله در استان خراسان جنبوی سبب شده تا روز به روز شاهد مهاجرت گسترده روستاییان به مرکز خراسان جنوبی و شهرکهای اقماری باشیم و اینجا زلزلهای در جریان است که مهیبتر از هر زلزله طبیعی تن انسان را میلرزاند. زلزلهای از جنس نبود خدمات بهداشتی، زیرساختی و آسیبهای اجتماعی و غیره که گریبانگیر افراد مهاجرت کننده میشود.
امروزه مردمی که در روستاها زندگی میکنند به امید یافتن شغل و زندگی بهتر و درآمد بیشتر به شهرها مهاجرت میکنند اما در شهرها به علت گرانی مسکن، نداشتن پول کافی برای خریدخانه مجبور به سکونت در حاشیه شهرها شده یا به دنبال مسکن ارزانتر بوده که برای این امر حاضر هستند به صورت غیرقانونی دست به احداث محلی برای زندگی خود و خانواده خود بزنند.
با این وجود حاشیهنشینی و مهاجرتها سبب نامطلوب بودن فضای شهر، پایین رفتن سطح بهداشت عمومی و گسترش آسیبهای اجتماعی و سبب ناامنی در روستاهای خالی شده میشود که در این راستا امروز مسئولان خراسان جنوبی دور هم جمع شدند تا در سومین جلسه کارگروه پیشبینی و پیشگیری از گسترش بافتهای ناکارآمد ستاد بازآفرینی شهری خراسان جنوبی تصمیمگیری کنند.
معوان عمرانی شهردار بیرجند در این زمینه اظهار داشت: در بخش مهاجرتهای خراسان جنوبی شهرستان بیرجند بیشترین آسیب را میبیند.
علی عدل افزود: مردم که در حاشیه شهر بیرجند زندگی میکنند هر روز از انواع خدمات بهرهمند شده و از شهرداری خدمات مختلفی میگیرند اما عوارض شهرداری پرداخت نمیشود.
معاون عمرانی شهردار بیرجند گفت: روستاهای حاجیآباد، امیرآباد، چهکند بیشترین مهاجرتپذیری را دارند و ما به عنوان شهرداری درخواست داشتیم تا تعیین تکلیف شود تا فشار روی شهرداری بیرجند وارد نشود.
عدل افزود: درخواست ما این بود که مناطق مختلف حاشیه شهر بیرجند به عنوان شهرهای مجزا باشد و دنبال این هستیم تا تعیین تکلیف شود زیرا در حال حاضر ما به عنوان شهرداری شهرستان بیرجند مازاد جمعیت شهر را در حاشیه این شهر تحمل میکنیم.
نماینده سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: سازمان جهاد کشاورزی مسئولیت تأمین امنیت غذایی آحاد جامعه را برعهده دارد.
کارگر افزود: یکی از برنامههای سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی برای جلوگیری از مهاجرتها به شهرها اجرای سیستم نوین آبیاری و یکپارچهسازی اراضی است.
وی بیان کرد: از دیگر برنامههای جهاد کشاورزی در مقابله با مهاجرتها تشکیل صندوق خرد زنان روستایی است تا با تشکیل این صندوقها تا حددوی از مهاجرت به شهرها جلوگیری شود.
ایجاد شهرکهای صنعتی در مجاورت روستاها از مهاجرتها جلوگیری میکند
نماینده نیروی انتظامی خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: خشکسالی، نبود منابع آبی، شرایط سخت تسهیلات اشتغال، بیماری نبود اشتغال از جمله عوامل مهاجرت در خراسان جنوبی است.
سرهنگ رمضانی افزود: ایجاد نواحی و یا شهرکهای صنعتی در جوار روستاها، مقابله با خشکسالیها، پرداخت تسهیلات اشتغالزایی راهکار جلوگیری از مهاجرت است که باید به صورت جداگانه تصمیمیگیری شود.
4 شهرستان مرزی خراسان حنوبی بیشترین مهارجتها را به خود اختصاص داد
کارشناس دفتر امور روستایی استانداری خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه در بحث مهاجرتها دلایل زیادی وجود دارد گفت: 4 شهرستان مرزی خراسان جنوبی جزو شهرستانهایی هستند که بیشترین مهاجرتها را به خود اختصاص داده است.
اسماعیلی افزود: شهرستان مرزی خراسان جنوبی شامل نهبندان، سربیشه، زیرکوه و درمیان جزو شهرستانهایی است که بیشترین مهاجرتها را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: با توجه به اینکه شهرستان نهبندان در فاصله نزدیکی 200 کیلومتری مرز قرار دارد باید تلاش بیشتری شود تا از روستاها به شهرها مهاجرت صورت نگیرد.
ورود آستان قدس در 7 روستای شهرستان فردوس
نماینده منابع طبیعی خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: دولت تاکنون مصمم بوده که در روستاهای مختلف آب، برق، امکانات برود تا از مهاجرتها به شهرها جلوگیری شود.
وی افزود: مهمترین هدف دولت از بردن امکانات به روستاها تثبیت جمعیت روستاها در خود روستا بود که کمترمحقق شد و نتوانستیم جمعیت را به طور کامل در روستاها نگه داریم.
حسنزاده افزود: برخی از مهاجرتها در حال حاضر به صورت مهاجرت موقتی است و در شهرها به صورت پاره وقت حضور دارند و کار میکنند تا درامدی داشته باشند.
وی بیان کرد: منابع طبیعی دو پروژه مهم را در برخی روستاهای خراسان جنوبی دنبال میکند که این پروژهها مورد استقبال قرار گرفته و در حال اجرا است که یکی از آن پروژهها پروژه ترسیب کربن است.
نماینده منابع طبیعی خراسان جنوبی اظهار داشت: آستان قدس رضوی در 7 روستای شهرستان فردوس طرحهایی مشارکتی را دست اقدام دارد تا در بخش مشارکتی برای حفظ جمعیت مردم در روستاها اقدام شود همچنین در شهرستان بشرویه نیز پروژه ترسیب کربن به صورت مشارکتی انجام میشود تا مردم را در بخشهای مختلف روستاها دخالت دهیم و به نگهداشت آنها کمک کنیم.
خانههای قدیمی بیرجند احیا شوند
نماینده اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی هم اظهار داشت: یکی از بزرگترین مشکل ما در بخش مهاجرت از روستا به شهرها در خراسان جنوبی در زمینه موقوفات است.
قدیریان افزود: خشکسالی یکی از مهمترین عوامل مهاجرتها است که با بارورسازی ابرها میتوان از خشکسالیها جلوگیری کرد از سویی دیگر سیستم زندگی مردم در روستاهای خراسان جنوبی مانند سیستم قدیم بوده در صورتی که باید روی تغییر کشت کار شود.
وی بیان کرد: خراسان جنوبی دارای کویری بکر است و کویر بهترین راه برای پول درآوردن است و باید سنتهایی قدیمی که شهرستان بیرجند دارد را احیا کنیم تا در زمینه جذب گردشگری کمک وشد همچنین باید ساختماهی قدیمی، خانههای قدیمی شهر را احیاء کنیم تا به جذب گردشگر و درآمد مردم کمک کند.
آنچه که مهم است در این جلسات بیشتر به آن توجه شود این است که هر کدام از موارد مطرح شده در جلسه امروز باید در کارگروههای جداگانه مطرح شود تا برای رفع مشکلات چارهاندیشی شود و اگر امروز جلوی پدیده مهاجرت و حاشیهنشینیگرفته نشود شاید به روزی خیلی دیر شود.
اعظم انصاری