سه شنبه ۲۴ تير ۱۳۹۹ ساعت ۱۳:۱۴
اوضاع دشت فوق بحرانی "سرایان" مساعد نیست/ نشست دشتها به مزارع کشاورزی رسید
دشت سرایان یکی از دشت‌های کشور است که نام آن در لیست مناطق فوق بحرانی ثبت شده و این روزها با روش‌های سنتی آبیاری در منطقه شکاف‌ها و نشست‌های زمین خود را به ۳۲کیلومتری سرایان و زمین‌های کشاورزی رسانده است.
روزگاری کشاورزی رونق داشتند و چاهها و قنات‌ها پر خروش و جوشان بود، اما با برداشت‌های بی رویه آب امروز حال دشتها خوب نیست.
دشت سرایان چند سالی است که ناله‌هایش بلند است و نامش در لیست یکی از دشت‌های فوق بحرانی کشور قرار گرفته است.
پدیده‌ای که امروز به فاجعه‌ای بزرگ در این دیار تبدیل شده و هرروز با باز شدن بیشتر دهان زمین مردم و مسئولین شهرستان را نگران‌تر می‌کند و ابعاد وسیع‌آن اثرات مخربی براقتصاد و معیشت مردم شهرستان می‌گذارد به طوری که استمرار این پدیده سرمایه‌گذاری در این منطقه را با تردید و ابهام مواجه کرده و به روایتی شهرستان سرایان را در لبه پرتگاه قرار داده است.
خطر فرونشست زمین تنها به چند نقطه محدود نمی‌شود و زنگ خطری است که برای کل شهرستان به صدا درآمده است و از آنجایی که شغل 95 درصد مردم سرایان کشاورزی و دامداری است با روش آبیاری سنتی و برداشت نامناسب از سفره‌های زیرزمینی حال دشت اورژانسی‌تر شده است.
هر چند بارندگی‌های اواخر زمستان گذشته و بهار امسال در استان در حد نرمال بود اما آن قدر در دو دهه خشکسالی بر سفره‌های زیرزمینی آب فشار وارد آمده که با این بارندگی‌ها نمی‌توان گفت که خراسان جنوبی از وضعیت خشکسالی خارج شده است.
دشت سرایان یکی از دشت‌های فوق بحرانی کشور از سال 92 به دلیل عواقب ناگوار استمرار خشکسالی‌ها دچار فرونشست شده است و بارندگی‌های مطلوب سال قبل و ابتدای امسال هم چندان تاثیری بر رفع بحران آن نداشته است و همچنان شاخص‌های فرونشست، افت آب‌های زیرزمینی و کاهش کیفیت منابع آب در آن هویداست و برداشت بی رویه و تامین آب شرب دیگر نقاط را نباید در بحرانی شدن آن بی‌تاثیر دانست.
مسئولان معتقدند بحرانی‌شدن دشت بر کاهش کیفیت آب شرب هم تاثیرگذار است و باید با مدیریت سیلاب و هدایت آن به سمت دشتها از طریق تزریق آب به سفره‌های زیرزمینی از شکاف برداشتن زمین جلوگیری شود و با نصب کنتورهای هوشمند باید جلوی اضافه برداشت‌ها نیز گرفته شود.
منابع طبیعی نیز با احداث چند پروژه آبخیزداری دست به کار شده اما این دشت نیاز به اقدام‌های بیشتر و گسترده‌تری دارد.
چند سالی است با نصب کنتورهای هوشمند تا حدی میزان برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی این منطقه مدیریت‌شده اما شیوه آبیاری سنتی روی دیگر سکه در این دشت است که اگر به سمت روش‌های نوین آبیاری پیش نرود شرایط دشت بحرانی‌تر می‌شود.
مدیر اداره منابع آب سرایان در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفت: 150حلقه چاه در این شهرستان وجود دارد که 45 میلیون متر مکعب آب از آنها برداشت می‌شود.
جنتی با بیان اینکه سطح آب زیرزمینی در منطقه افت کرده است افزود: با کف‌شکنی به سنگ بستر برخورد کردیم و از چند سال گذشته برای مدیریت مصرف آب در این شهرستان کنتورهای هوشمند را بر چاه‌های کشاورزی نصب کردیم.
وی افزود: در این مدت با نصب کنتورهای هوشمند بر چاه‌های کشاورزی مصرف آب تا حدی مدیریت شده اما چاره کار تنها این نیست بلکه کشاورزان باید به سمت آبیاری نوین بروند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی نیز گفت: حفر برخی چاهها در حاشیه دشت سبب شده تا چاهها کم پتانسیل شود و قرار شده براساس پروانه صادره آب برداشت شود.
قندهاری افزود: مردم در این منطقه درگذشته بیش از میزان آب برداشت کردند و امروز به مشکل برخورد کردند.
وی بیان کرد: درحال حاضر در سرایان تنها 3 هزار و 124 هکتار از اراضی منطقه مجهز به سیسم آبیاری نوین شده است. البته دولت برای کمک به کشاورزان در هر هکتار برای آبیاری نوین 17 میلیون و 500 تومان کمک بلاعوض می‌دهد.
در هر حال باید برداشت آب کاهش یابد در غیر این صورت برای تأمین آب شهرستان با مشکل مواجه می‌شویم و برای بحرانی‌تر نشدن دشتها به ویژه در دشت فوق بحرانی سرایان باید به سمت آبیاری نوین برویم چرا که رگ‌های زمین ضعیف شده و اگر به فریادها و ناله‌های زمین گوش ندهیم به مشکلات جبران ناپذیری خواهیم رسید.
انتهای پیام/4
کلمات کليدی: خراسان‌تایم , دشت , خراسان جنوبی , بیرجند